Susanne Wolf
Het woord stress komt uit het Engels en betekent oorspronkelijk "spanning, spanning". In de natuurkunde wordt de term gebruikt om de elasticiteit van vaste lichamen te beschrijven. Met betrekking tot ons lichaam staat de term voor de natuurlijke reactie op een uitdaging en kan worden verklaard in termen van evolutionaire biologie: in het verleden was het van vitaal belang voor mensen om hun lichaam te mobiliseren in geval van gevaar en zich voor te bereiden op vechten of vluchten; in sommige situaties is dit vandaag de dag nog steeds het geval. Hartslag en bloeddruk nemen toe, alle zintuigen worden aangescherpt, ademhaling wordt sneller, spieren spannen. Tegenwoordig hoeft ons lichaam echter zelden te reageren met vechten of vluchten. Hierdoor heeft de psychisch geladen persoon meestal geen uitlaatklep meer om de inwendige druk weer te ontlasten.
positieve spanning
"Stress gebeurt in de geest", zegt de Duitse psychotherapeut en auteur Diana Drexler. "De ervaring van stress hangt af van onze subjectieve ervaring." Stress op zich is niet slecht, maar noodzakelijk voor de menselijke ontwikkeling en een drijfveer voor verandering. Positieve stress (eustress), ook wel flow genoemd, verhoogt de alertheid en bevordert de prestaties van ons lichaam zonder het te schaden. Eustress motiveert en verhoogt de productiviteit, bijvoorbeeld wanneer we taken succesvol afronden. Stress wordt alleen negatief beoordeeld als het te vaak voorkomt en zonder fysieke compensatie.
We ervaren negatieve stress (distress) als bedreigend en overweldigend. Stress betekent voor iedereen iets anders: "Voor mensen zonder baan betekenen werkloosheid en het gevoel niets waard te zijn stress die kan leiden tot burn-out", zegt Nancy Talasz-Braun, levens- en sociaal counselor en yogaleraar. Anderen daarentegen voelden zich gestrest door hun baan en velen vonden dat ze moesten functioneren.
Ontspanning
Progressive Muscle Relaxation (PMR) volgens Edmund Jacobson: afzonderlijke spiergroepen worden gespannen en na korte tijd weer ontspannen.
Autogene training: een psychotherapeutische methode van zelfontspanning, ontwikkeld door de Duitse psychiater Johannes Heinrich Schultz.
Ademhalingsoefeningen zoals “vierkante ademhaling”: adem drie seconden in, houd de adem vast, adem uit en houd weer vast. Wanneer je dit doet, stel je je een vierkant voor in je geest.
Yoga is een Indiase filosofische leer die een reeks mentale en fysieke oefeningen omvat. Er zijn verschillende vormen, zoals Hatha Yoga of Ashtanga Yoga.
Mythe van multitasken
Sabine Fisch, een freelance medisch journalist, heeft een strategie ontwikkeld tegen stress: “Elke maandag maak ik een to-do-lijst voor de hele week en neem ik alleen genoeg taken op me om het onvoorziene op te nemen. Verrassend genoeg lukt dat meestal wel, waardoor ik stress meestal als positief ervaar omdat het mijn drive vergroot.”
Een goed plan in de huidige werkwereld, die steeds meer van ons vraagt. Multitasken lijkt hier het toverwoord, maar wat zit er echt achter? "Eigenlijk doen we geen verschillende dingen tegelijkertijd, maar achtereenvolgens", legt Dr. Jürgen Sandkühler, hoofd van het Centrum voor Hersenonderzoek aan de Medische Universiteit van Wenen. "De hersenen zijn helemaal niet in staat om meerdere cognitieve taken uit te voeren, d.w.z. die waarbij we onze geest gebruiken." Wat algemeen bekend staat als multitasking is wat Sandkühler "multiplexing" noemt: "Onze hersenen schakelen heen en weer tussen de verschillende taken."
De Amerikaanse computerwetenschapper Gloria Mark ontdekte in een experiment dat het tegelijkertijd uitvoeren van meerdere taken geen tijdwinst oplevert: Californische kantoormedewerkers werden gemiddeld elke elf minuten onderbroken en hadden elke keer 25 minuten nodig om terug te keren naar hun oorspronkelijke taak. "Het gaat erom hoe ik zelf met stress omga en of ik in mijn eigen tempo kan werken", zegt Sandkühler. Werkplezier hangt grotendeels samen met zelfbeschikking. "Stress ontstaat vaak meer door buitensporige eisen aan zichzelf dan door externe beperkingen", voegt psychotherapeut Drexler toe. “En door een gebrek aan eigen verantwoordelijkheid.” Al te vaak wordt de schuld voor de eigen problemen verschoven naar het werk of de baas. "Het gaat niet om het vermijden van stressoren, het gaat meer om hoe je ermee omgaat."
Tips voor stressvrij werken
van dr. peter hofman, Arbeidspsycholoog bij de Weense Arbeiderskamer)
Creëer duidelijke werkstructuren.
Maak een dagelijks en wekelijks schema en bekijk de resultaten aan het einde van de week.
Prioriteiten stellen.
Stel jezelf duidelijke taken en doelen.
Laat u indien mogelijk niet storen.
Leer op een beleefde maar vastberaden manier nee te zeggen, en houd je eraan.
Maak je beschikbaarheid in je vrije tijd duidelijk met je baas en collega's en kijk in je arbeidsovereenkomst hoe dit punt geregeld is.
Bedenk of je altijd en overal bereikbaar wilt zijn.
Werk 's ochtends je e-mailverkeer af en zet ongeveer een uur voor het einde van je werk pop-ups (vensters die inkomende e-mails weergeven) uit.
Zet uzelf niet onder druk om elke e-mail of elk bericht onmiddellijk te moeten beantwoorden - het verstandige gebruik van mobiele telefoons en internet hangt in de meeste gevallen van ons af.
Opgebrand door stress
Het is een feit dat chronische stress ziekte veroorzaakt. Wanneer de energiereserves op zijn, neemt het prestatie- en concentratievermogen af. Prikkelbaarheid, nachtmerries, slaapstoornissen, gastro-intestinale problemen en hoge bloeddruk kunnen het gevolg zijn. Bovendien verzwakt chronische stress het immuunsysteem en kan het leiden tot hartaandoeningen, longaandoeningen en rugpijn. De gevreesde piek is het burn-outsyndroom, waar steeds meer mensen last van hebben. Hierbij spelen een aantal externe factoren een rol: tijd- en prestatiedruk, een gebrek aan individuele ontwerpmogelijkheden in de baan, de angst om je baan te verliezen, een hoge mate van verantwoordelijkheid met slecht loon en pesten. Bepaalde persoonlijkheidskenmerken lijken echter ook het ontstaan van een burn-outsyndroom in de hand te werken. De getroffenen zijn vaak zeer betrokken en ambitieuze karakters die zichzelf onder grote druk zetten om te slagen, een voorliefde hebben voor perfectionisme en het liefst alles zelf doen. Zelfs een parttime baan kan leiden tot een burn-out syndroom als het als extreem stressvol wordt ervaren. Aan de andere kant zijn er mensen die 60 tot 70 uur per week onder hoge druk werken zonder in de problemen te komen. Burn-out treedt alleen op wanneer de grens van het aanpassingsvermogen aan de uitdagingen permanent wordt overschreden en de persoonlijke stressverwerking chronisch wordt overweldigd.
Andreas B. "had geen sap meer" van de ene op de andere dag. "Zoals in veel gevallen die ik heb leren kennen, was de burn-out het gevolg van een wederzijdse opbouw van professionele en privédruk", zegt de 50-jarige. Zijn weg terug leidde tot een bewuste pauze met veel rust, regelmatige eet- en slaaptijden en matige lichaamsbeweging. TV en radio bleven uit. "Vandaag kan ik weer helderder zien en mezelf en mijn gevoelens op een nieuwe basis vinden."
Ernährung
Onverzadigde vetzuren maken de zenuwcellen elastischer: ze komen voor in pinda's en walnoten, lijnzaad, koolzaad- en notenolie en in koudwatervissen zoals haring, tonijn en zalm.
De B-vitamines - vitamine B1, B6 en B12 - staan bekend om hun stressverlichtende werking en komen voor in gist, tarwekiemen, rund- en kalfslever, avocado's en bananen. Vitamine A, C en E – antioxidanten, beschermen zenuwen en bloedvaten.
Magnesium is een belangrijk mineraal voor de gezondheid van zenuwen en hersenen en zit bijvoorbeeld in bananen.
Complexe koolhydraten in plaats van suiker: Ze zitten vooral in volkoren graanproducten, haver, aardappelen, peulvruchten zoals erwten of bonen en veel soorten groenten en fruit.
Leer nee zeggen
Nancy Talasz-Braun, die ook met lichaamscoaching werkt, weet dat mensen met een risico op burn-out vaak pas lichamelijke klachten als rug- en nekpijn ervaren als ze ontspannen. “Veel mensen staan zo onder druk dat ze fysieke problemen in het dagelijks leven niet eens meer opmerken.” Velen zouden zeggen dat televisie of computerspelletjes ontspanningsmethoden zijn. “Ik raad mijn cliënten dan aan om in plaats daarvan regelmatig tijd te nemen voor ademhalingsoefeningen, al is het maar vijf minuten.” Nog beter zijn dagelijkse yogaoefeningen zoals zonnegroeten of regelmatige meditaties. "20 minuten per dag gedurende een periode van meerdere weken laat de geest tot rust komen." Iedereen moet voor zichzelf ontdekken wat goed voor hem is, hoe hij zijn batterijen kan opladen, legt psychologe en psychotherapeute Anneliese Fuchs uit. “Het kan een wandeling in de natuur zijn, een meditatie of een bezoek aan de sauna.” Fuchs merkt op dat veel mensen een leven leiden dat niet bij hen past uit angst om hun baan of vrienden te verliezen. “Tijdens mijn spreekbeurten adviseer ik mensen om te stoppen met zeuren en op te staan en in plaats daarvan iets te gaan doen. Elke ervaring, zelfs negatieve, helpt ons vooruit – we moeten opnieuw leren om fouten te maken en soms nee te zeggen!”, is de psycholoog overtuigd. "Of je stress voelt, hangt sterk af van je eigen innerlijke houding ten opzichte van prestaties, fouten, verantwoordelijkheid en autoriteit", benadrukt psycholoog Drexler. "Je kunt dit tegengaan door meer tolerantie voor jezelf en anderen te ontwikkelen."
Foto / Video: Shutterstock.
