Keuze
De Genuine Progress Indicator meet de economische prestaties van landen. Terwijl het bruto binnenlands product (BBP) als economische indicator de sociale en ecologische effecten van economische ontwikkeling negeert, houdt de Genuine Progress Indicator (GPI) ook rekening met hun open en verborgen kosten, zoals milieuschade, criminaliteit of afnemende gezondheid van de bevolking.
De GPI is gebaseerd op de Index of Sustainable Economic Welfare, ontwikkeld in 1989, waarvan de afkorting ISEW afkomstig is van het Engelse "Index of Sustainable Economic Welfare". Vanaf het midden van de jaren negentig vestigde de GPI zich als een meer praktische opvolger. In 1990 werd de GPI, in het Duits de "echte voortgangsindicator", opnieuw herzien en aangepast aan de huidige ontwikkelingen.
GPI trekt een nettosaldo
De GPI is gebaseerd op schattingen van de particuliere consumptie gewogen met een index van inkomensongelijkheid. Er wordt ook rekening gehouden met de maatschappelijke kosten van ongelijkheid. In tegenstelling tot het BBP waardeert de voortgangsindicator ook de voordelen van onbetaald vrijwilligerswerk, ouderschap en huishoudelijk werk, evenals openbare infrastructuur. Zuiver defensieve uitgaven, bijvoorbeeld in verband met milieuvervuiling, verkeersongevallen, verlies van vrije tijd, maar ook door slijtage of vernietiging van natuurlijk kapitaal, worden in mindering gebracht. De GPI maakt dus een netto balans op van kosten en baten voor de lokale economie.
GPI: Groei staat niet gelijk aan welvaart
Historisch gezien is de GPI gebaseerd op de "limiethypothese" van Manfred Max Neef. Hierin staat dat boven een bepaalde drempelwaarde in een macro-economisch systeem het voordeel van economische groei verloren gaat of verminderd wordt door de schade die het veroorzaakt - een benadering die ook de eisen en stellingen van de Degrowth-Bewegingssteunen. Dit bekritiseert het concept van onbeperkte groei en pleit voor een samenleving na de groei.
De econoom wordt beschouwd als de uitvinder van de 'echte voortgangsindicator'. Phillip Lawn. Hij ontwikkelde het theoretisch kader voor de kosten-batenberekening van economische activiteiten voor de GPI.
Status quo GPI
Inmiddels is de GPI van enkele landen wereldwijd berekend. Vooral de vergelijking met het BBP is interessant: het BBP voor de VS suggereert bijvoorbeeld dat de welvaart tussen 1950 en 1995 verdubbelde. De GPI voor de periode 1975 tot 1995 laat in de VS echter een scherpe daling van 45 procent zien.
Ook Oostenrijk, Duitsland, Italië, Nederland, Zweden en Australië laten volgens de GPI-berekening welvaartsgroei zien, maar deze is veel zwakker ten opzichte van de BBP-ontwikkeling. Het Impulscentrum voor Duurzame Economie (ImzuWi) ziet het belang van indices voor het beoordelen van economische activiteiten, zoals de GPI, als volgt: “Het BBP zit nog stevig in het zadel. De pogingen, waarvan sommige tientallen jaren oud zijn, om de afhankelijkheid van en de effecten van onze economie op mens en natuur realistischer weer te geven, hebben tot op de dag van vandaag weinig van hun radicaliteit en urgentie ingeboet. (...) Het louter vervangen van het BBP door een andere kernindicator zal niet de oplossing zijn. We zien het eerder zo: RIP BIP. Leve de economische diversiteit!”
Foto / Video: Shutterstock.
