De homo-politicus of de ideale politicus

Plato of Machiavelli? De mensheid heeft altijd het hoofd bewandeld over de persoonlijke kwaliteiten van de ideale politicus. Plato, intelligentie, begrepen als wijsheid en rede, bereidheid om te leren en doorzettingsvermogen behoorden tot de belangrijkste kwaliteiten van een goede politicus. Voor de Florentijnse politicus en filosoof Niccolo Machiavelli zag het er allemaal anders uit. Voor hem lag de focus, behalve op intelligentie, op compromisloosheid, ambitie, pragmatisme en verhevenheid boven morele claims. De wijze wees al op aan het begin van de 16. Eeuw wijst erop dat een politicus "deze eigenschappen niet mag bezitten, maar de indruk moet wekken ze in bezit te hebben". Machiavelli adviseerde zijn collega's daarom om "zichzelf op de voorgrond te plaatsen en zo veel mogelijk de aandacht te trekken om de gunst van de mensen aan zijn zijde te winnen".

Hoewel Machiavelli op veel manieren gelijk zou hebben, is zijn oordeel verre van waar, tenminste op één punt: dat politici de gunst van de kiezers zouden winnen. Omdat de reputatie van politici tegenwoordig is, ondanks een gigantisch pr-apparaat op een historisch dieptepunt. Vorig jaar ontdekte het opinieonderzoeksinstituut OGM bijvoorbeeld dat 85 procent van de Oostenrijkse bevolking geen vertrouwen meer had in hun politici (grafiek rechts).

politici Trust

Democraat 2015 (grafiek op de volgende pagina) toont een nieuw laag vertrouwen in politici: 85 procent van de respondenten heeft weinig of geen vertrouwen in de volksvertegenwoordigers. Volgens de laatste Eurobarometer-enquête denkt 66 procent van de Oostenrijkers dat corruptie wijdverspreid is in hun land. Hoewel het EU-gemiddelde voor deze beoordeling 76 procent is, is het resultaat desondanks zorgwekkend.

Gewoon een gek

Zelfs de wetenschap van vandaag trekt een zeer controversieel beeld van succesvolle politici. Een hele reeks psychologen en psychiaters is nu toegewijd aan het onderzoek van leiders en getuigt van deze soms psychopathische kenmerken. Deze zogenaamde dissociatieve persoonlijkheidsstoornis wordt in de eerste plaats gekenmerkt door het feit dat de getroffenen buitengewoon charmant, charismatisch, zelfverzekerd en welsprekend zijn. Aan de andere kant ontbreekt het hen aan empathie, emotionele stabiliteit en sociale verantwoordelijkheid. Niet het minst, ze blijken de meesters van manipulatie te zijn. Het merendeel van deze onderzoeken komt echter uit de bedrijfscontext, omdat het soms erg moeilijk is om in contact te komen met succesvolle politici, laat staan ​​om persoonlijkheidstests met hen uit te voeren.

De Canadese psycholoog Robert Hare ontdekte bijvoorbeeld dat er ongeveer drie en een half keer zoveel psychopaten in de directiekamers van bedrijven zijn als het gemiddelde van de rest van de bevolking. Professor Nassir Ghaemi, professor in de psychiatrie uit Boston, ontdekte ook verbazingwekkende verbanden tussen psychische stoornissen en leiderschapsvaardigheden. In zijn boek "Erstklassiger Wahnsinn" (Een eersteklas waanzin) plaatste hij zelfs de stelling over "Als er vrede is en het schip van de staat gewoon op koers moet blijven, dan zijn gezonde leiders geschikt. Maar als onze wereld in rep en roer is, zijn geestelijk zieke leiders geschikt ”.

Plato's discipelen

Een volledig ander persoonlijkheidsprofiel wordt getrokken door de sociaal psycholoog Andreas Olbrich-Baumann van de Universiteit van Wenen. Als onderdeel van zijn onderzoek, onttrokken hij van de filosofische, politieke wetenschappen, psychologische en sociologische literatuur totaal 17 persoonlijke kenmerken die stond in een bewezen verband met politiek succes. Deze werden gewogen in de nasleep van de Oostenrijkse afgevaardigden en gaf het volgende profiel: eerlijkheid en positieve self-representatie gepresenteerd, dus de belangrijkste succesfactoren ingrediënten voor een succesvolle politieke carrière wordt gevolgd door charisma, ambitie en initiatief, stressbestendigheid, ervaring, kritische geest en optimisme.

De Oostenrijkse politicoloog Jens Tenscher kwam met een vergelijkbaar persoonlijkheidsprofiel. In 2012 voerde hij een enquête uit onder alle Oostenrijkse parlementariërs, van wie de meesten politieke betrouwbaarheid, verantwoordelijk gedrag en eerlijkheid als belangrijkste kenmerken noemden. "De resultaten suggereren dat de rangorde van de leden van de Oostenrijkse Nationale Raad meer overeenkomt met Plato's concept van de politicus", zei Olbrich-Baumann. Het lijkt erop dat ons ideaal van politicus niet veel is veranderd sinds de laatste 2363 jaar, toen Platons Politea werd geschreven.

Een kwestie van kansen

Ondanks deze empirisch goed gedocumenteerd persoonlijkheid profielen Professor Olbrich Baumann erkent tegelijkertijd: "Het gedrag van mensen hangt voor een groot deel af van de situatie en in mindere deel van zijn persoonlijkheid. Sommige onderzoekers veronderstellen een ratio van 75: 25 procent ".

Politicoloog Lars Vogel, die al jaren politieke carrières analyseert aan de Universiteit van Jena, relativeert ook de rol van persoonlijke kenmerken voor politiek succes: "Politieke carrières zijn niet in de laatste plaats een kwestie van kansen". Volgens hem worden politici voornamelijk gerekruteerd op basis van hun symbolische eigenschappen, dat wil zeggen volgens welke groepen en welke competenties ze symboliseren, want "verschillende politieke functies stellen andere eisen". Zo staan ​​bij representatieve functies bijvoorbeeld sociale vaardigheden op de voorgrond; Wat succesvolle politici gemeen hebben, is volgens hem dat ze meestal een lange test moeten doorstaan ​​in verschillende interne partijfuncties voordat ze aan de kant van de partij komen te staan. Het geval dat een persoon door een sjamaan in het Weense Woud de politiek in wordt geroepen, zoals naar verluidt het geval was met NEOS-medeoprichter Martin Strolz, zou daarom vrij zeldzaam moeten zijn.

Vanuit het perspectief van de kiezers

Op een verantwoorde manier kan nu worden beargumenteerd dat beide persoonlijkheidsprofielen uiteindelijk door politici zelf zijn gecreëerd en slechts een weerspiegeling zijn van hun zelfperceptie. Daarom moeten ze worden vergeleken met een ander persoonlijkheidsprofiel, dat de mening van de Duitse bevolking weerspiegelt. Ook volgens dit profiel is de geloofwaardigheid van de politicus de belangrijkste eigenschap, gevolgd door expertise, nabijheid tot de mensen, drive en sympathie. De vergelijking suggereert dat politici het belang van hun retorische en mediavaardigheden overduidelijk benadrukken, terwijl kiezers in werkelijkheid meer nabijheid tot de burger verlangen. De sympathie neigt ook te worden overschat door de afgevaardigden. Bovendien lijkt het echter over de essentiële kenmerken overeenstemming te bereiken.

De studies tonen aan dat de lage vertrouwen dat tegenwoordig heerst politici, is niet zozeer te wijten aan hun slechte karakter, maar eerder om de vele (Economische, Euro, EU, vluchteling, Rusland-) crises, waar ze mee te maken hebben. De Oostenrijkse politicoloog Marcelo Jenny zegt bijvoorbeeld dat "de kiezers deze crisis onder druk voelen en doorgeven aan de politieke elite". Toch blijft de vraag wie deze crises heeft veroorzaakt. Last but not least, pas op voor de charmante, charismatische, zelfverzekerde en welsprekende leiders en denk twee keer na over het geven van onze stem.

De belangrijkste kenmerken voor succes van politici 

Politieke ervaring
Ervaring met effectief gedrag in de politiek door langer werken in de politiek

Eerlijkheid
Om eerlijk te zijn, oprecht en vrij met andere mensen

onkwetsbaarheid
De mogelijkheid om zelf met stress om te gaan; niet snel in paniek; geef zelden op

Optimismus
Anderen de indruk geven, optimistisch naar de toekomst kijken en vertrouwen uitspreken in de eigen uitspraken

zelfbewustzijn
Geef uw mening zonder aarzeling; een sociale suprematie te bezetten; zegevieren over anderen

Extraversie
Avontuurlijk, sociaal, hartelijk, maar ook actief en opgewekt

Charisma
Het vermogen om respect te tonen, aandacht te trekken en andere personen te motiveren door alleen aanwezig te zijn

Noodzaak van kracht
Met betrekking tot een bepaald doel hebben ze de neiging anderen te controleren en te coördineren

Lage verbindingsbehoefte
Laat je leiden door besluitvorming op het niveau van de zaak en niet vanuit je persoonlijke relaties

initiatief
Herken en gebruik kansen; Acties instellen; Zoals uitdagingen; anderen willen zichzelf graag overtuigen van hun eigen ideeën

Energie / Stress
Beschikken over fysieke gezondheid en emotionele veerkracht

Zelfvertrouwen
Het gevoel hebben om te gaan met mogelijke moeilijkheden

Interne controle overtuiging
Het lot zelf kunnen beïnvloeden; Verantwoordelijkheid voor uw eigen activiteiten en prestaties

Attributie van integriteit
Wees door anderen beoordeeld om eerlijk en betrouwbaar te zijn

Intelligenz
Leer snel en trek conclusies; Ontwikkel strategieën en los problemen op

kritiek
Bekijk complexe kwesties en vorm je eigen oordeel

zelfmanagement
Plan je eigen activiteiten doelgericht en werk efficiënt

Bron: van "Plato's erfgenamen: vereiste profielen in de Oostenrijkse politiek", Andreas Olbrich-Baumann et al., Universiteit van Wenen

Foto / Video: Shutterstock, Keuze.