Sadrach Nirere strijdt tegen plastic afval en de klimaatcrisis in Oeganda

door Robert B. Fishman

Voor Sadrach Nirere is opgeven geen optie. Hij lacht graag en blijft optimistisch in de strijd tegen de klimaatcrisis en plastic afval. In zijn thuisland Oeganda richtte de 26-jarige als student de Oegandese tak van Fridays for Future en de End Plastic Pollution-beweging op. Sinds zijn bachelor bedrijfskunde in 2020 ziet hij zichzelf als een “fulltime activist”. Hij zegt lachend dat hij geen tijd heeft voor een vaste baan. Hij leeft van occasionele banen voor social media campagnes en andere online banen. “Daar kan ik wel mee rondkomen.” Meer dan zijn eigen situatie maakt hij zich zorgen over de enorme hoeveelheid plastic afval in de rivieren en meren van Oeganda.

De lange, vriendelijke jongeman had het geluk, wat zeldzaam is in Oeganda, dat zijn ouders hem begin jaren 2000 naar een middelbare school in de hoofdstad Kampala konden sturen. Velen kunnen het schoolgeld van rond de 800 euro per jaar voor hun kinderen niet betalen. “De meesten van ons leven van minder dan één euro per dag”, zegt Sadrach. "Veel kinderen stoppen met school omdat ze geld moeten verdienen". 

“Ik heb genoten van het leven daar, de grote stad, de vele mogelijkheden”, herinnert hij zich. Maar hij merkte al snel de keerzijde. Plastic afval verstopt het riool en drijft in het Victoriameer.

Als student aan de universiteit zocht hij mede-actievoerders en richtte hij het initiatief 'End Plastic Pollution' en Fridays for Future Uganda op, dat net als zijn zusterorganisaties in andere landen strijdt voor meer klimaatbescherming.

"De klimaatcrisis raakt ons directer dan de mensen in Europa"

"De klimaatcrisis treft ons hier veel directer dan de mensen in Europa", zegt Sadrach Nirere. Op de boerderij van zijn ouders heeft hij als kind aan den lijve ondervonden hoe het weer de oogst beïnvloedt. Of hij, zijn ouders en zijn zus genoeg te eten hadden, hing af van de opbrengst. Na slechte oogsten moesten zijn ouders de landbouw opgeven. Vroeger waren er in Oeganda regelmatig regen- en droge seizoenen. Vandaag is het te droog, dan zet hevige regen het land weer onder water. Overstromingen vernietigen gewassen. De massa's water spoelen de grond weg. Tijdens de droogte blaast de wind de waardevolle akkertoppen weg. Aardverschuivingen en andere natuurrampen die vaker voorkomen in de klimaatcrisis treffen vooral de armen. Sommige families verliezen hun huizen en al hun bezittingen door aardverschuivingen.

"Vluchtige" mensenrechten

Velen voelden zich machteloos en gelaten. Maar Sadrach Nirere is er zeker van dat de milieubeweging "steeds meer mensen in Oeganda" raakt. "We bereiken ongeveer een half miljoen mensen via initiatieven in 50 scholen en universiteiten." De jonge man noemt de mensenrechtensituatie in Oeganda “vluchtig”: je weet nooit wat er gebeurt als je bijvoorbeeld een demonstratie organiseert. Na de klimaatstaking in september 2020 heeft de politie veel activisten gearresteerd en ondervraagd en hun posters in beslag genomen. "De meesten waren jonger dan 18", zegt Nirere. De politie vroeg waarom ze deelnamen aan de protesten en wie de protesten financiert. Dan zou ze teruggebracht zijn naar haar ouders. Niemand van End Plastic Pollution of Fridays for Future zit momenteel in de gevangenis.

"We keren ons uitdrukkelijk niet tegen de regering", voegde Sadrach Nirere eraan toe. De protesten waren vooral gericht tegen bedrijven als Coca-Cola, die het milieu vervuilen met hun plastic verpakkingsafval. Dit dreigde met extreem dure rechtszaken. Dit is tot nu toe niet gebeurd. 

Plastic overstroming

Bijna niemand in Oeganda ontsnapte aan de vloed van plastic. “Bovenal kunnen de gewone mensen alleen winkelen bij de straatkiosken. Je krijgt daar alleen alles in plastic: bekers, borden, drankjes, tandenborstels.” In plaats van een georganiseerd recyclingsysteem zijn er zogenaamde afvalplukkers. Dit zijn arme mensen die afval verzamelen op stortplaatsen, op straat of op het platteland, en dat verkopen aan tussenpersonen. "Ze krijgen misschien 1000 shilling voor vele kilo's plastic", schat Nirere. Dat is het equivalent van 20 cent. Dit lost het probleem van plastic zwerfvuil niet op.

"We wenden ons tot de vervuilers", zegt Sadrach Nirere, "de fabrikanten" - en tot de mensen in het land. “We zijn allemaal mensen, inclusief de regeringsleiders en de verantwoordelijken in bedrijven. We moeten samenwerken als we willen voorkomen dat mensen hun eigen bestaan ​​kapot maken."

info:

#EindePlasticvervuiling

Veeleisende zakelijke actie / verantwoordelijkheid voor #EndPlasticPollution

op Gofundme: https://www.gofundme.com/f/water-for-all-and-endplasticpollution

Fridays for Future wereldwijd: https://fridaysforfuture.org/