Helmut Melzer
Laten we eerlijk zijn: de wil van de Oostenrijkers - 79 procent wil een snelle energietransitie (GFK, 2014) - is niet genoeg, er zijn politieke beslissingen nodig. Het feit dat het aandeel van hernieuwbare energie in de Alpenrepubliek nu ongeveer 32 procent uitmaakt, heeft voor Johannes Wahlmüller van de milieuorganisatie Global 2000 voornamelijk de volgende redenen: "Een nieuwe impuls kwam in Oostenrijk door het nieuwe amendement op groene elektriciteitswet 2012 en door de dan aanhoudende stijgende prijzen voor fossiele energie. Ondertussen besteedt Oostenrijk - per jaar - 12,8 miljard euro aan invoer voor olie, kolen en gas. Dat is veel geld dat naar het buitenland stroomt en niet effectief blijft in Oostenrijk. "Naast milieubescherming is er ook een economische urgentie om af te zien van fossiele brandstoffen.
Energiemix in Oostenrijk
Voor de overkoepelende organisatie Renewable Energy Austria is het doel heel duidelijk, zegt Jurrien Westerhof: "We willen 100 procent hernieuwbare, schone energie. Niemand twijfelt eraan dat dit mogelijk is - met bossen, rivieren en de zon is er genoeg groene energie - als we tegelijkertijd het verspillen van energie in het verkeer en slecht geïsoleerde gebouwen weten te verminderen. De kosten van hernieuwbare energie zijn de afgelopen jaren sterk gedaald. Hernieuwbare warmte is grotendeels concurrerend en hernieuwbare elektriciteit kan concurreren op de markt - als die markt eerlijk is. "
Prijzen en verborgen kosten
Maar wat vertraagt de reis naar de energietoekomst van Oostenrijk? "Als de prijzen voor fossiele energie weer dalen - zoals nu het geval is - is er ook een gebrek aan prikkels om over te schakelen op hernieuwbare energie of spaarzamer te gebruiken. Het belangrijkste is dat de verborgen kosten van CO2 niet worden ingeprijsd. Met een eco-sociale belastinghervorming die meer druk uitoefent op fossiele brandstoffen en in ruil daarvoor andere belastingen verlaagt, zou de overheid dat kunnen veranderen. Het eerste uitgangspunt zou de afschaffing van de belastingconcessies voor kolengestookte elektriciteitsopwekking in Oostenrijk kunnen zijn, "zei Wahlmüller van Global 2000. Westerhof ziet het ook zo: "Het probleem is dat de CO2-vervuilingsrechten voor kolencentrales bijna gratis zijn en dat kerncentrales veel te weinig betalen voor het nemen van risico's en het verwijderen van afval. Dit geeft hen een concurrentievoordeel op de markt. Als dat niet het geval was, zou schone elektriciteit ondertussen grotendeels alleen kunnen zegevieren. "
Bruto binnenlands verbruik van hernieuwbare energie
Hoge importafhankelijkheid
Energie is niet gelijk aan energie, lijkt het. Het is echter wel zo dat de Europese voorzieningszekerheid gegarandeerd moet zijn. Met uitzondering van Noorwegen (-470,2 procent) zijn alle EU-landen afhankelijk van een aanzienlijk percentage van de invoer van energie om aan hun eigen energiebehoeften te voldoen. De energieafhankelijkheid wordt berekend als de netto-invoer gedeeld door de som van het bruto binnenlands energieverbruik inclusief opslag. Voor Oostenrijk geeft het statistiekbureau van de Europese Unie Eustat het percentage 2013 voor het jaar 62,3 aan.
Om politieke redenen moet daarom worden geïnvesteerd in de Europese energieproductie. Maar invloedrijke kringen in de EU lijken meer invloed te hebben op bijvoorbeeld kernenergie. "In Europa worden steenkool, gas en kerncentrales ook twee tot drie keer zoveel gesubsidieerd als alle hernieuwbare energieën samen, en de kosten voor gezondheid en milieu zijn nog niet in aanmerking genomen. Voor het Verenigd Koninkrijk zwaaide de Europese Commissie onlangs met kernenergie naar de kerncentrale van Hinkley Point C. Verspreid over 35-jaren moet meer dan 170 miljard euro worden verdeeld in subsidies ", zegt Stefan Moidl van de belangenorganisatie IG Windkraft.
Maar ook in Oostenrijk gaat het mis, meent Bernhard Stürmer van ARGE Kompost & Biogas: “Elk jaar geven meneer en mevrouw Oostenrijkers meer dan twaalf miljard euro uit aan energie-import. Het ondersteuningsvolume voor elektriciteit uit biogas is ongeveer 50 miljoen - van en voor Oostenrijk. Het grootste obstakel voor de uitbreiding van hernieuwbare energiebronnen is onwetendheid. Ook in Oostenrijk worden fossiele vormen van energie gepromoot. Maar dat staat niet op een factuur en het wordt niet publiekelijk besproken. Met de ongeveer 70 miljoen belastingvoordelen die zijn toegekend voor het opwekken van elektriciteit uit steenkool, zouden 50 biogascentrales kunnen worden gebouwd. "
Fossil lobbyen
Maar zonder fossiele brandstoffen is het (nog) niet mogelijk. Een omstandigheid waarop waarschijnlijk ook een financieel sterke lobby voortdurend wijst - op de laatste druppel ruwe olie. "Overal probeert de energietransitie te vertragen, slecht te praten en structurele veranderingen te belemmeren om zo lang mogelijk vuile kolen en kernenergie te produceren. De grote energiebedrijven, die aanvankelijk de marktkansen van hernieuwbare energie onderschatten, hebben zwaar geïnvesteerd in PR-campagnes om het imago van de ongewenste concurrentie te schaden. Bovenal is het debat over de "hoge kosten van hernieuwbare energie", die de media-aandacht domineerden, het resultaat van deze campagnes. Daily wordt geadverteerd voor de installatie van oliekachels. Maar andere industrieën, zoals de papierindustrie, die in het verleden een daling van het monopolie op hout van lage kwaliteit heeft gehad, mobiliseren zich onvermoeibaar tegen de ongewenste concurrentie van energiegebruik, "zegt Christian Rakos van ProPellets, die ook een duidelijke onbalans in public relations en eerlijkheid ziet.
Iets dat ook een probleem vormt voor elektriciteitsleveranciers, zoals Wilfried-Johann Klauss van AAE Naturstrom bevestigt: "Net als voorheen is er een grote weerstand tegen verandering in Oostenrijk. Dit hangt samen met het feit dat de eco-elektriciteitsmarkt ook veel werkt met klantwaan, net als bij biologische producten. Zo besluiten klanten vaak eenvoudigweg om bij de provinciale provider te blijven om geen risico te nemen. Het is een schande, omdat eerlijke aanbieders zoals wij het moeilijk hebben. "
Bewust gebruik
Maar ook onzin, die betrekking heeft op het gebruik van elektriciteit, wordt wijdverspreid. Bewust energieverbruik betekent ook het efficiënt gebruiken van energiebronnen, afhankelijk van het gebruik. Rakos van Propellets biedt een voorbeeld: "Verwarming met elektriciteit is veruit de meest inefficiënte vorm van warmtetoevoer. Dit komt omdat in de winter elektriciteitsproductie wordt gedomineerd door kerncentrales en kolencentrales. 800 Miljoenen tonnen steenkool worden elk jaar verbrand om elektriciteit te produceren in Europa, een onvoorstelbare hoeveelheid. Een kolengestookte elektriciteitscentrale zet ongeveer 2,5 van kilowattuur steenkoolgebonden energie om in één kilowattuur elektrische energie. Het gebruik van deze kracht voor verwarming betekent dat je veel meer energie verbruikt dan met de directe verbranding van een energiebron. Hoewel warmtepompen efficiënter zijn dan directe verwarmingssystemen, genereren ze gemiddeld één kilowattuur elektriciteit om 2,5 kilowattuur warmte te genereren. Uiteindelijk is dit echter niet efficiënter dan het directe gebruik van de respectieve fossiele energiebron. Warmtepompen worden momenteel het doelwit van de energie-industrie, omdat ze hopen op een grote nieuwe markt hier. Vanuit het oogpunt van klimaatbescherming en het gebruik van hernieuwbare energie zeker een problematische ontwikkeling. "
Hindernisinfrastructuur
De wil om te veranderen is een voorwaarde, de weerstand is voorgeprogrammeerd, maar de daadwerkelijke verandering kan niet van de ene dag op de andere worden geïmplementeerd. "Helaas, de uitbreiding van duurzame energie is niet voldoende om de energie ommekeer te realiseren", zegt Stefan Moidl door IG windenergie over de problemen van de bestaande infrastructuur: "De kracht lijnen en de elektriciteitsmarkt zijn ontworpen voor gecentraliseerde kolen- en kerncentrales. Beide moeten worden herbouwd voor schone hernieuwbare energieopwekking. In een situatie waarin de grote energieleveranciers miljarden verliezen aan het schrijven zijn, is dat geen eenvoudige zaak. Dit is hoe de hernieuwbare energieën slecht worden besproken. De reden is duidelijk. Kolen- en nucleaire exploitanten produceren elektriciteit, of het nu nodig is of niet. Deze krachtcentrales kunnen niet zo gemakkelijk worden gesmoord. Dus elke kolen- en kerncentrale die elektriciteit produceert, vormt een echt obstakel voor de energietransitie. Omdat wanneer de zon schijnt en de wind waait, we niet weten waar we heen moeten met de vele kolen en kernenergie. Het is niet alleen vervuilend en gevaarlijk, het is op bepaalde momenten al overbodig. "
Gudrun Stöger van Oekostrom AG bevestigt ook dit moeilijk te overwinnen obstakel: "We hebben niet het probleem dat deze vormen van energie - de hernieuwbare energiebronnen - niet worden geaccepteerd of geaccepteerd, maar dat we nog steeds afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen in de heersende systemen. Omdat het energieprobleem de facto een infrastructuurprobleem is. En de bestaande infrastructuur kan niet in een oogwenk worden herbouwd - het duurt enkele jaren, zo niet tientallen jaren. De transformatie van het energiesysteem naar hernieuwbare energiebronnen zou in Oostenrijk echter nog sneller kunnen zijn - hier moeten de verantwoordelijken Duitsland als model nemen. "
Addendum: Deze ombouw is alleen mogelijk als we tegelijkertijd ons finaal energieverbruik in 2050 hebben gehalveerd - niet alleen op het gebied van elektriciteit, maar vooral op het gebied van transport en ruimteverwarming. Anders geldt het volgende voor hernieuwbare energie: "Only the sky is the limit."
Opinions - Status quo over energiebron
"De uitbreiding van hernieuwbare energiebronnen heeft de afgelopen jaren in Oostenrijk aan kracht gewonnen. De oorzaak is de Green Electricity Act, die stabiele voorwaarden heeft geboden sinds 2012, waardoor beleggers de zekerheid krijgen die ze nodig hebben. Vooral in windenergie en fotovoltaïsche elektriciteitsopwekking neemt de opwekking aanzienlijk toe, en de warmte van hernieuwbare biomassa, pellets en zon blijkt een meerjarige te zijn omdat de stookkosten laag zijn. "
Jurrien Westerhof, Hernieuwbare energie Oostenrijk“In Oostenrijk is hernieuwbare energie al goed voor 32,2 procent van het totale energieverbruik. Dit is al een aanslag op de EU-doelstelling voor Oostenrijk om het aandeel in 34 te verhogen tot 2020 procent. In Oostenrijk kwam er zeker een nieuwe impuls door de nieuwe wijziging van de Groene Elektriciteitswet in 2012 en door de tot dan toe stijgende prijzen voor fossiele brandstoffen.”
Johannes Wahlmüller, Global 2000"Hoewel ons familiebedrijf al bijna 130 jaren bestaat, was het alleen met de deregulering van de elektriciteitsmarkt in het jaar 2000 dat we op de hele Oostenrijkse markt konden presteren. Tot die tijd waren we beperkt in termen van klantenaanbod voor ons kleine regionale elektriciteitsnet in Kötschach (Karinthië in de Gail-vallei), waar we in staat waren om over 650-stroomafnemers te leveren. Vanaf dat moment konden we echter onze natuurlijke kracht overal in Oostenrijk bieden, wat leidde tot het feit dat we momenteel ongeveer 25.000-verzamelaars leverden met natuurlijke AAE-elektriciteit. "
Wilfried-Johann Klauss, AAE NaturstromBiogas
"Biogas is de enige technologie die energie en kunstmest kan produceren uit residuen van de voedsel- en diervoederproductie. Afvalrecycling en het dubbel gebruik van landbouwgrond kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de circulaire economie van de natuur. Op dit moment, Oostenrijkse biogasinstallaties produceren ongeveer 540 GWh elektriciteit (ongeveer 150.000 huishoudens) en dineren 300 GWh warmte (30 miljoen liter stookolie) in een netwerken voor stadsverwarming etc .. Bovendien zal 88 GWh biomethaan in het aardgasnet worden ingevoerd. Momenteel wordt er veel potentieel niet gebruikt. Biomethaan wordt het best gebruikt als brandstof. Helaas ontbreken de gasvoertuigen op de weg en de wil om meer te betalen voor biomethaan nog steeds. "
Bernhard Stürmer, ARGE Kompost & Biogas OostenrijkHout en kolen
"In Oostenrijk kunnen we vandaag bijna een derde van de totale vraag naar energie uit hernieuwbare energie dekken. Het gebruik van hout als energiebron, hetzij als hout, houtsnippers of pellets speelt met een aandeel van 60 procent hernieuwbare energiebronnen de leiding, gevolgd door waterkracht met 35 procent. Ook in Europa hebben de ambitieuze doelstellingen van de Europese Commissie geleid tot een enorm groeiproces in het gebruik van hernieuwbare energie. De successen concentreren zich echter vooral op de opwekking van elektriciteit met hernieuwbare energie. Voor de levering van warmte, minstens de helft van de totale Europese energiebehoefte, worden fossiele brandstoffen nog vrijwel uitsluitend gebruikt. "
Christian Rakos, ProPelletsfotovoltaïsche zonne-energie
"De fotovoltaïsche industrie in Oostenrijk heeft sinds 2008 een enorme hausse doorgemaakt. Bijna elk jaar werd de hoeveelheid ruimte verdubbeld. Het recordjaar was echter voorlopig 2013, vanwege de speciale financiering van opgekropte financieringsaanvragen. Voor het jaar 2015 verwachten we de eerste gigawatt-piek in geïnstalleerde capaciteit. De beslissende stap voor de verdere ontwikkeling van fotovoltaïsche zonne-energie in Oostenrijk was de zwaar bevochten verhoging van de belastingvrijstelling voor eigen verbruik tot 25.000 kilowattuur per jaar. Fotovoltaïsche cellen zijn sinds het begin van het millennium met ongeveer 80 procent afgenomen en zullen volledig verhandelbaar zijn voor eigen verbruik van de elektriciteit die is opgewekt tegen het begin van het volgende decennium. "
Hans Kronberger, Photovoltaic AustriaWindenergie
"Op dit moment produceren meer dan 1.000-windturbines in Oostenrijk met een totale output van 2.100 MW en genereren ze evenveel elektriciteit als 1,3 die miljoenen huishoudens verbruiken. Over heel Europa dragen alle windturbines al meer dan tien procent bij aan de dekking van elektriciteitsverbruik, en wereldwijd is dit iets minder dan vijf procent. In de afgelopen 15-jaren is in Europa meer windvermogen ontwikkeld dan alle andere energiecentrales. Het gebruik van windenergie voor het opwekken van elektriciteit is daarmee uitgegroeid tot een van de belangrijkste takken van de energiesector. Dit is vrij tot het ongenoegen van de klassieke e-economie. Veel te laat, ze heeft de tekenen van de tijd herkend en zit nu op oude en zelfs nieuwe kolen- en gascentrales die niet langer rendabel zijn. "
Stefan Moidl, IG WindkraftOpties - Meer suggesties
"Wat houdt ons tegen? Waar moet ik beginnen? Naast ruimtelijke ordening en particulier vervoer, het feit dat we geen ecologisch belastingstelsel hebben, dat de kracht van de nucleaire lobby binnen de EU nog steeds te groot is, blijft de prijs van CO2-certificaten te laag. Bovendien ontbreekt in de hele EU nog steeds gemeenschappelijke elektriciteitsetikettering. Onvoldoende en afgetopte subsidies voor nieuwe duurzame energiebronnen zoals PV en windenergie in Oostenrijk of het feit dat PV nog steeds verboden is in Oostenrijkse steden - trefwoord meergezinswoningen - doen de rest. Helaas kan deze lijst nog steeds voor onbepaalde tijd worden uitgebreid. "
Gudrun Stöger, Oekostrom AG"De belangrijkste stappen naar verdere ontwikkeling zijn regionale stappen om de bureaucratie in de federale staten te verminderen en de mogelijkheid om faciliteiten met meerdere partijen te creëren. Het optimaliseren van het gebruik van middelen in de Groene Elektriciteitswet is ook van groot belang. De trend is ook naar investeringssubsidies voor faciliteiten boven 5 kWp. De federale vereniging van fotovoltaïsche Oostenrijk streeft naar een uitbreidingsvolume van 8 procent van het elektriciteitsaandeel naar 2020 in Oostenrijk. De volgende grote uitdaging is om PV-stroomproductie te combineren met geschikte opslagsystemen. "
Hans Kronberger, Photovoltaic Austria"Hernieuwbare energie Oostenrijk eist dat de Oostenrijkse federale regering snel beslist over een nieuwe energiestrategie - met als centrale doel om de energievoorziening tegen 2050 volledig om te schakelen naar hernieuwbare energie."
Jurrien Westerhof, Hernieuwbare energie Oostenrijk“Het is hoog tijd voor de volgende stappen in de energietransitie: kolen- en kerncentrales horen niet thuis in een modern elektriciteitsopwekkingssysteem. Een overeengekomen stopzettingsplan voor deze energiecentrales had al lang op zich laten wachten.”
Stefan Moidl, IG Windkraft
Foto / Video: Shutterstock.
