Mira Kolenc
In mijn omgeving zijn er sommige mensen die een niet-relatie leiden. Deze vorm van relatie is vooral merkbaar voor het milieu in de manier waarop het wordt gerapporteerd. Ongeacht hoe een verhaal begint, of ouders of vrienden werden ontmoet, een reis maakten samen of een reis naar een Zweedse meubelwinkel maakten, het eindigt altijd met de zin "Maar we hebben geen relatie".
Een ander kenmerk is dat slechts een deel van het paar een niet-relatie oproept, terwijl de andere partij het niet al te serieus neemt, maar gewoon te veel feiten uitspreken. Omdat er geen officiële betrokkenheid bij een relatie is, eindigt elk verhaal echter met de toevoeging dat dit ondanks dit alles geen relatie is. Waarbij deze zin precies wordt uitgesproken door dat deel van het paar dat de niet-relatie niet heeft uitgeroepen, maar het accepteert. Klinkt ingewikkeld. Het is ook.
Op de een of andere manier moet ik aan Alice in Wonderland denken. Dus je weet wel, dit prachtige kinderboek van de Britse auteur Lewis Carroll, dat je zeker weer als volwassene zou moeten lezen.
De titelheldin Alice ontmoet op haar avonturenreis, onder andere een hoedenmaker en zijn opmerkelijke vriendenkring die op het punt staat een theekransje te vieren. Niet helemaal vrijwillig, zo blijkt. De Hoedenmaker vertelt Alice over zijn vroegere vriendschap in die tijd, die hij naar eigen inzicht kon beïnvloeden. Maar met het bevel van de Queen of Hearts om de Hatter te onthoofden vanwege zijn gebrekkige zangprestaties - de geest is een grote passie van de Regent - stond de tijd stil. Sindsdien gaat de klok niet verder en voor de hoedenmaker en zijn vrienden is het altijd vijf uur, dus altijd tijd voor een afternoon tea. Je zit gevangen in een oneindige tea party time warp.
Alice laat deze gekke samenleving vervreemd, maar denkt dat het geweldig zou zijn als het tijd kostte om het op zijn verjaardag te doen. Omdat je dan 364 dagen verjaardag kon vieren. En "het festival zou niet-verjaardag worden genoemd."
Misschien denkt het Alice-deel van een niet-relatie dat precies. Hij vindt de staat van niet-bestaan van een relatie zo opwindend dat hij tijd wil stoppen en voor altijd een niet-relatie wil vieren. Klinkt romantisch, toch?
Had het hele ding op de een of andere manier geen bittere nasmaak. En niet omdat het Alice-stuk Tindergärten zij aan zij en officieel ook ja kon cultiveren. Het is niet zozeer een kwestie van monogamie, omdat dat vaak wordt verkondigd en gewaardeerd in niet-relaties. Integendeel, het gaat erom waarom de last zo moeilijk lijkt te zijn voor een verbintenis met een andere persoon, hoewel het leuk is om tijd met hetzelfde door te brengen.
En inderdaad, naarmate we ouder worden, wordt het steeds moeilijker om die toewijding uit de mond te halen. Hoe meer het leven stolt, hoe meer compromisloos we worden voor anderen. Soms goed, soms verkeerd. Het is goed om te weten wat je wilt en niet meer wilt, maar we moeten niet categorisch zijn. Het leven gebeurt altijd tussendoor. Klinkt afgezaagd, maar dat is het wel.
Op een gegeven moment wordt gezegd dat de dagen voorbij zijn als je op een feestje snauwt, de volgende morgen iets doet en dan op een of andere manier plotseling samen. Het gemak maakt plaats voor wantrouwen en afweging van de eigen behoeften, gevolgd door de vraag wat men (nog steeds) bereid is op te geven voor een andere persoon.
Ik denk niet dat ik een must-have-you-now-a-couple-gesprek moet uitdagen, of iemand dat wil of niet wil, zeg het of laat het achterwege. En weglaten is ook een verklaring. Ja, in dit opzicht mag ik wat koppig lijken, maar het blijkt altijd dat alles aan het einde van de dag vrij eenvoudig is. De rest is een snuisterij. Mooi en opwindend, maar ook pijnlijk. Omdat een niet-relatie op het eind gewoon blijft, zal een relatie zonder een echte toewijding en een deel lijden. Terwijl het andere deel zegt dat hij nooit iets heeft beloofd of vanaf het begin heeft opgemerkt dat een relatie niet mogelijk is. Zelfs als de eigen acties tegengestelde verwachtingen zouden hebben gewekt.
Elke relatie betekent compromissen sluiten, op verschillende niveaus tegelijk. Dat is een goede zaak, al het andere zou saai zijn. Maar ik denk dat minstens één ding onmisbaar is als een fundamentele basis: een duidelijk ja tegen elkaar. Het was vanwege waardering.
Foto / Video: Oskar Schmidt.
