De grutte konverzje: APCC Spesjale Report Struktueren foar in klimaatfreonlik libben

It is net maklik om klimaatfreonlik te libjen yn Eastenryk. Op alle mêden fan de maatskippij, fan wurk en soarch oant húsfesting, mobiliteit, fieding en frije tiid, binne fiergeande feroaringen nedich om op lange termyn foar elkenien in goed libben mooglik te meitsjen sûnder de grinzen fan de planeet te gean. De resultaten fan wittenskiplik ûndersyk nei dizze fragen waarden gearstald, besjoen en evaluearre troch top Eastenrykske wittenskippers oer in perioade fan twa jier. Sa kaam dit rapport, it antwurd jaan moatte op de fraach: Hoe kinne de algemiene maatskiplike omstannichheden sa ynrjochte wurde dat in klimaatfreonlik libben mooglik is?

It wurk oan it rapport waard koördinearre troch Dr. Ernest Aigner, dy't ek wittenskipper foar takomst is. Yn in fraachpetear mei Martin Auer fan Scientists for Future jout er ynformaasje oer de oarsprong, ynhâld en doelen fan it rapport.

Earste fraach: Wat is jo eftergrûn, wat binne de gebieten wêryn jo wurkje?

Oant ferline simmer wie ik wurksum oan de Wenen Universiteit fan Ekonomy en Bedriuw yn de ôfdieling Sosjaal-ekonomy. Myn eftergrûn is ekologyske ekonomy, dus ik haw in protte wurke oan de ynterface fan klimaat, miljeu en ekonomy - út ferskate perspektiven - en yn it ramt dêrfan haw ik krekt yn 'e lêste twa jier - fan 2020 oant 2022 - it rapport "Struktueren foar in klimaatfreonlik libben” koördinearre en koördinearre. No bin ik by deHealth Austria GmbH“ yn de ôfdieling “Klima en Sûnens”, dêr’t wy wurkje oan de ferbining tusken klimaatbeskerming en sûnensbeskerming.

Dit is in rapport fan 'e APCC, it Eastenrykske Panel oer Klimaatferoaring. Wat is de APCC en wa is it?

De APCC is, sa te sizzen, de Eastenrykske tsjinhinger fan de Intergovernmental Panel oer klimaatferoaring, yn it Dútsk "World Climate Council". De APCC is dêr oan hechte ccca, dit is it sintrum foar klimaatûndersyk yn Eastenryk, en dit publisearret de APCC-rapporten. It earste, út 2014, wie in algemien rapport dat de stân fan it klimaatûndersyk yn Eastenryk sa gearfette dat beslútmakkers en it publyk ynformearre wurde wat de wittenskip te sizzen hat oer it klimaat yn de breedste sin. Spesjale rapporten oer spesifike ûnderwerpen wurde op regelmjittige yntervallen publisearre. Sa wie der in spesjaal rapport oer "Klima en Toerisme", doe wie der ien oer it ûnderwerp sûnens, en it koartlyn publisearre "Struktueren foar in klimaatfreonlik libben" rjochtet him op struktueren.

Struktueren: wat is in "dyk"?

Wat binne "struktueren"? Dat klinkt ferskriklik abstrakt.

Krekt, it is ferskriklik abstrakt, en wy hawwe der fansels in protte debatten oer hân. Ik soe sizze dat twa diminsjes spesjaal binne foar dit rapport: ien is dat it in sosjale wittenskiplik rapport is. Klimaatûndersyk wurdt faak tige sterk beynfloede troch de natuerwittenskippen om't it giet oer meteorology en geowittenskippen ensafuorthinne, en dit rapport is tige dúdlik ferankere yn 'e sosjale wittenskippen en stelt dat struktueren feroarje moatte. En struktueren binne al dy ramtbetingsten dy't it deistich libben karakterisearje en beskate hannelingen mooglik meitsje, beskate hannelingen ûnmooglik meitsje, guon aksjes foarstelle en neigeraden oare aksjes net foar te stellen.

In klassyk foarbyld is in strjitte. Jo soene earst tinke oer de ynfrastruktuer, dat is alles fysyk, mar dan is der ek it hiele wetlike ramt, dus de wetlike noarmen. Se meitsje fan de strjitte in strjitte, en sa is it wetlik ramt ek in struktuer. Dan is ien fan de betingsten foar it gebrûk fan de dyk fansels in eigen auto of keapje te kinnen. Prizen spylje dêrby ek in sintrale rol, prizen en belestingen en subsydzjes, dy fertsjinwurdigje ek in struktuer.In oar aspekt is fansels oft diken of it gebrûk fan diken mei de auto posityf of negatyf presintearre wurde – hoe’t der oer praat wurdt . Yn dy sin kin men prate oer mediale struktueren. Fansels spilet it ek in rol wa't de gruttere auto's rydt, wa't de lytsere rydt en wa't fytst. Dêrby spilet ek sosjale en romtlike ûngelikens yn 'e maatskippij in rol - dus wêr't jo wenje en hokker kânsen jo hawwe. Sa kin men út sosjaalwittenskiplik perspektyf systematysk ferskate struktueren trochwurkje en jin ôffreegje yn hoefier't dy respektivelike struktueren yn de respektivelike fakgebieten in klimaatfreonlik libben dreger of makliker meitsje. En dat wie it doel fan dit rapport.

Fjouwer perspektiven op struktueren

It rapport is oan de iene kant opboud neffens hannelsfjilden en oan de oare kant neffens oanpakken, û.o. B. oer de merk of oer fiergeande maatskiplike feroarings of technologyske ynnovaasjes. Kinne jo dêr wat mear oer útwurkje?

Perspektyf:

merk perspektyf: Priissinjalen foar klimaatfreonlik wenjen ...
ynnovaasje perspektyf: sosjaal-technyske fernijing fan produksje- en konsumpsjesystemen ...
Ynsetperspektyf: Leveringssystemen dy't genôchens en fearkrêftige praktiken en libbenswizen fasilitearje ...
maatskippij-natuer perspektyf: de relaasje tusken minske en natuer, kapitaalakkumulaasje, sosjale ûngelikens...

Ja, yn 'e earste paragraaf wurde ferskate oanpakken en teoryen beskreaun. Ut in sosjaalwittenskiplik eachpunt is it dúdlik dat ferskate teoryen net ta deselde konklúzje komme. Yn dit opsicht kinne ferskate teoryen yn ferskate groepen ferdield wurde. Wy stelle yn it rapport fjouwer groepen foar, fjouwer ferskillende oanpakken. De iene oanpak dy't in protte yn it publike debat is, is de fokus op priismeganismen en op merkmeganismen. In twadde, dy't hieltyd mear omtinken krijt, mar net sa prominint is, binne de ferskillende oanbodmeganismen en leveringsmeganismen: wa leveret de ynfrastruktuer, wa leveret it juridyske ramt, wa leveret it oanbod fan tsjinsten en guod. In tredde perspektyf dat wy yn de literatuer identifisearre hawwe is de fokus op ynnovaasjes yn de breedste sin, dus oan de iene kant fansels technyske aspekten fan ynnovaasjes, mar ek alle maatskiplike meganismen dy’t dêrby hearre. Bygelyks, mei de oprjochting fan elektryske auto's of e-scooters feroaret net allinich de technology wêrop se basearre binne, mar ek de sosjale omstannichheden. De fjirde diminsje, dat is it perspektyf fan maatskippij-natuer, dat is it argumint dat je omtinken moatte jaan oan grutte ekonomyske en geopolitike en sosjale lange-termyn trends. Dan wurdt dúdlik wêrom't it klimaatbelied net sa suksesfol is as men yn in protte opsichten hoopje soe. Bygelyks groeibeperkingen, mar ek geopolitike sitewaasjes, demokratysk-politike saken. Mei oare wurden, hoe't de maatskippij ferhâldt ta de planeet, hoe't wy de natuer begripe, oft wy de natuer sjogge as in boarne of ússels as in part fan 'e natuer sjogge. Dat soe it maatskippij-natuurperspektyf wêze.

De fjilden fan aksje

De aksjefjilden binne basearre op dizze fjouwer perspektiven. Der binne der dy’t yn it klimaatbelied gauris oan de gong komme: mobiliteit, húsfesting, fieding, en dan noch ferskate oaren dêr’t net sa faak oer praat is, lykas leanwurk of soarchwurk.

Aksjefjilden:

Húsfesting, fieding, mobiliteit, leanwurk, soarchwurk, frije tiid en fakânsje

It rapport besiket dan struktueren te identifisearjen dy't dizze aksjefjilden karakterisearje. Sa bepaalt it wetlik ramt hoe klimaatfreonlik minsken libje. De bestjoersmeganismen, bygelyks it federalisme, wa hat hokker beslútfoarming, hokker rol de EU hat, binne bepalend foar de mjitte wêryn klimaatbeskerming ôftwongen wurdt of hoe juridysk binend in klimaatbeskermingswet ynfierd wurdt – of net. Dan giet it fierder: ekonomyske produksjeprosessen of de ekonomy as sadanich, globalisearring as globale struktuer, finansjele merken as globale struktuer, sosjale en romtlike ûngelikens, it leverjen fan tsjinsten fan de wolwêzenssteat, en fansels ek romtlike oardering is in wichtich haadstik. Underwiis, hoe’t it ûnderwiissysteem wurket, oft it ek of net rjochte is op duorsumens, yn hoefier’t de nedige feardichheden oanleard wurde. Dan is der de fraach nei de media en ynfrastruktuer, hoe't it mediasysteem opboud is en hokker rol ynfrastruktuer spylje.

Struktueren dy't klimaatfreonlike aksje op alle aksjefjilden hindere of befoarderje:

Rjocht, bestjoer en politike partisipaasje, ynnovaasjesysteem en polityk, oanbod fan guod en tsjinsten, globale commodity chains en ferdieling fan arbeid, monetêre en finansjele systeem, sosjale en romtlike ûngelikens, wolwêzenssteat en klimaatferoaring, romtlike planning, media diskurses en struktueren, ûnderwiis en wittenskip, netwurk ynfrastruktuer

Pathways of Transformation: Hoe komme wy fan hjir nei dêr?

Dit alles, fan 'e perspektiven, nei de aksjefjilden, nei de struktueren, wurdt yn in lêste haadstik keppele om transformaasjepaden te foarmjen. Se ferwurkje systematysk hokker ûntwerpopsjes it potinsjeel hawwe om klimaatbeskerming te befoarderjen, dy't inoar stimulearje wêr't tsjinstridichheden kinne wêze, en it haadresultaat fan dit haadstik is dat d'r in protte potinsjeel is yn it byinoar bringe fan ferskate oanpakken en ferskillende ûntwerpopsjes fan ferskate struktueren tegearre. Dit konkludearret it rapport as gehiel.

Mooglike paden nei transformaasje

Rjochtlinen foar in klimaatfreonlike merkekonomy (Prizen fan útstjit en boarneferbrûk, ôfskaffing fan klimaatskealike subsydzjes, iepenheid foar technology)
Klimaatbeskerming troch koördinearre technologyûntwikkeling (oerheid-koördinearre technologysk ynnovaasjebelied om effisjinsje te fergrutsjen)
Klimaatbeskerming as steatsfoarsjenning (Steat koördinearre maatregels om klimaatfreonlik wenjen mooglik te meitsjen, û.o. troch romtlike planning, ynvestearring yn iepenbier ferfier; wetlike regeljouwing om klimaatskeadzjende praktiken te beheinen)
Klimaatfreonlike leefberens troch sosjale ynnovaasje (sosjale reoriïntaasje, regionale ekonomyske syklusen en genôchens)

Klimaatbelied bart op mear as ien nivo

It rapport is tige besibbe oan Eastenryk en Europa. De globale situaasje wurdt behannele foarsafier't der in ynteraksje is.

Ja, it bysûndere oan dit rapport is dat it ferwiist nei Eastenryk. Neffens my is ien fan 'e swakkens fan dizze IPCC Intergovernmental Panel on Climate Change rapporten dat se altyd in wrâldwide perspektyf as útgongspunt moatte nimme. Dêrnei binne der ek dielhaadstikken foar respektivelike regio's lykas Europa, mar in soad klimaatbelied bart op oare nivo's, of it no gemeentlik, distrikt, steat, federaal, EU is... Sa wurdt yn it rapport sterk ferwiisd nei Eastenryk. Dat is ek it doel fan de oefening, mar Eastenryk wurdt al begrepen as ûnderdiel fan in wrâldekonomy. Dêrom is der ek in haadstik oer globalisearring en in haadstik yn ferbân mei wrâldwide finansjele merken.

Der stiet ek "struktueren foar in klimaatfreonlik libben" en net foar in duorsum libben. Mar de klimaatkrisis is ûnderdiel fan in wiidweidige duorsumenskrisis. Is dat histoarysk, om't it it Eastenrykske Panel foar Klimaatferoaring is, of is der in oare reden?

Ja, dat is yn prinsipe de reden. It is in klimaatrapport, dus de fokus leit op klimaatfreonlik wenjen. As je lykwols nei it aktuele IPCC-rapport of it aktuele klimaatûndersyk sjogge, dan komme je relatyf fluch ta de konklúzje dat de suvere fokus op broeikasgassen eins net effektyf is. Dêrom hawwe wy op rapportaazjenivo keazen om Green Living as folgjend te begripen: "Klimafreonlik wenjen soarget foar permanint in klimaat dat in goed libben mooglik makket binnen planetêre grinzen." Yn dat begryp leit oan de iene kant de klam op it feit dat der in dúdlike fokus leit op it goede libben, dat betsjut dat de basis maatskiplike behoeften fersoarge wurde moatte, dat der basisfoarsjenning is, dat de ûngelikens minder wurdt. Dit is de sosjale diminsje. Oan de oare kant is it de fraach fan planetêre grinzen, it giet net allinnich om it ferminderjen fan broeikasgassen, mar dat de krisis fan biodiversiteit ek in rol spilet, of fosfor- en nitraatkringloop ensfh., en yn dy sin de klimaatfreonlike it libben is folle breder wurdt begrepen.

In ferslach allinnich foar de polityk?

Foar wa is it rapport bedoeld? Wa is de adressearre?

Oan 'e iene kant binne de adressaten allegearre dy't besluten nimme dy't in klimaatfreonlik libben makliker of dreger meitsje. Fansels is dit net foar elkenien itselde. Oan de iene kant definityf polityk, benammen dy politisy dy't spesjale foech hawwe, fansels it ministearje fan klimaatbeskerming, mar fansels ek it ministearje fan Arbeid en Ekonomyske Saken of it ministearje fan Sosjale Saken en Folkssûnens, ek it ministearje fan Underwiis. Sa rjochtsje de respektivelike technyske haadstikken de respektive ministearjes oan. Mar ek op ryksnivo beslute allegearre dy’t de feardichheden hawwe, ek op mienskipsnivo, en fansels ek bedriuwen yn in protte opsichten oft klimaatfreonlik wenjen mooglik makke wurdt of dreger wurdt. In dúdlik foarbyld is oft de respektivelike oplaadynfrastruktuer beskikber is. Minder besprutsen foarbylden binne oft de wurktiidregelingen it mooglik meitsje om überhaupt klimaatfreonlik te libjen. Oft ik sa wurkje kin dat ik yn myn frije tiid of op fakânsje klimaatfreonlik ferhúzje kin, oft de wurkjouwer thús wurkje lit of tastean, mei hokker rjochten dat ferbûn is. Dat binne dan ek adressaten...

Protest, ferset en iepenbier debat steane sintraal

...en fansels it publike debat. Want út dit rapport is eins wol dúdlik dat protest, ferset, publyksdebat en media-oandacht de kaai wêze sille foar it realisearjen fan klimaatfreonlik wenjen. En it rapport besiket by te dragen oan in ynformearre iepenbier debat. Mei as doel dat it debat basearre is op de hjoeddeiske stân fan ûndersyk, dat it de begjinsituaasje relatyf sober analysearret en besiket om ûntwerpopsjes te ûnderhanneljen en op in koördinearre manier út te fieren.

En wurdt it rapport no lêzen yn de ministearjes?

Dat kin ik net oardielje om't ik net wit wat der yn de ministearjes lêzen wurdt. Wy hawwe kontakt mei ferskate akteurs, en yn guon gefallen hawwe wy al heard dat de gearfetting op syn minst lêzen is troch sprekkers. Ik wit dat de gearfetting in protte kearen ynladen is, wy krije hieltyd fragen oer ferskate ûnderwerpen, mar wy wolle fansels mear media-oandacht. Der wie in parsekonferinsje mei de hear Kocher en frou Gewessler. Dat waard ek yn de media ûntfongen. Der binne altyd kranteartikels oer, mar der is fansels noch romte foar ferbettering fan ús eachpunt. Benammen kin faak ferwiisd wurde nei it rapport as der beskate arguminten oanbrocht wurde dy't út klimaatbeliedsperspektyf net te hâlden binne.

De hiele wittenskiplike mienskip wie belutsen

Hoe wie it proses eins? 80 ûndersikers wiene belutsen, mar se binne gjin nij ûndersyk begûn. Wat diene se?

Ja, it rapport is gjin orizjineel wittenskiplik projekt, mar in gearfetting fan alle relevante ûndersyk yn Eastenryk. It projekt wurdt finansierd troch klimaatfûns, dy't ek dit APCC-formaat 10 jierren lyn inisjearre. Dan wurdt in proses ynset wêrby't ûndersikers ynstimme om ferskate rollen op te nimmen. Doe waarden de jilden foar de koördinaasje oanfrege en yn de simmer fan 2020 begûn it konkrete proses.

Lykas by it IPCC is dit in tige systematyske oanpak. Earst binne d'r trije nivo's fan auteurs: d'r binne de haadauteurs, ien nivo ûnder de haadauteurs, en ien nivo ûnder de bydragende auteurs. De koördinearjende auteurs hawwe de haadferantwurdlikens foar it respektivelike haadstik en begjinne mei it skriuwen fan in earste konsept. Dit konsept wurdt dan kommentearre troch alle oare auteurs. De haadauteurs moatte reagearje op de opmerkings. De opmerkings binne opnommen. Dan wurdt in oar konsept skreaun en wurdt de hiele wittenskiplike mienskip útnoege om wer kommentaar te jaan. De opmerkings wurde beäntwurde en opnij opnommen, en yn 'e folgjende stap wurdt deselde proseduere werhelle. En oan it ein wurde eksterne akteurs ynhelle en frege om te sizzen oft alle opmerkings adekwaat oanpakt binne. Dit binne oare ûndersikers.

Dat betsjut dat net allinnich de 80 auteurs belutsen wiene?

Nee, der wiene noch 180 resinsinten. Mar dat is gewoan it wittenskiplike proses. Alle arguminten brûkt yn it rapport moatte op literatuer basearre wêze. Undersikers kinne har eigen miening net skriuwe, of wat se tinke dat wier is, mar eins kinne se allinnich arguminten oanbringe dy't ek yn de literatuer te finen binne, en dy arguminten moatte se dan op basis fan de literatuer evaluearje. Do moatst sizze: dit argumint wurdt dield troch de hiele literatuer en dêr stiet in soad literatuer op, dus dat is fanselssprekkend. Of se sizze: Dêr is mar ien publikaasje oer, allinne swak bewiis, der binne tsjinstridige opfettings, dan moatte se dat ek oanhelje. Wat dat oanbelanget is it in evaluearjende gearfetting fan de stân fan ûndersyk oangeande de wittenskiplike kwaliteit fan de oanbelangjende útspraak.

Alles yn it rapport is basearre op in boarne fan literatuer, en yn dat opsicht moatte de útspraken altyd lêzen en begrepen wurde mei ferwizing nei de literatuer. Wy soarge dan ek foar dat yn de Gearfetting foar beslútmakkers elke sin stiet foar himsels en it is altyd dúdlik op hokker haadstik dizze sin ferwiist, en yn it respektivelike haadstik is mooglik ûndersocht nei hokker literatuer dizze sin ferwiist.

Belanghawwenden út ferskate gebieten fan 'e maatskippij wiene belutsen

Oant no ta haw ik allinnich praat oer it wittenskiplike proses. Der wie in begeliedend, hiel wiidweidich proses fan belanghawwenden, en as ûnderdiel dêrfan wie der ek in online workshop en twa fysike workshops, elk mei 50 oant 100 belanghawwenden.

wa wiene se Wêr kamen se wei?

Fan it bedriuwslibben en de polityk, fan de beweging fan klimaatgerjochtichheid, fan bestjoer, bedriuwen, maatskiplike maatskippij - fan in grut ferskaat oan akteurs. Sa breed mooglik dus en altyd yn relaasje ta de respektive fakgebieten.

Dizze minsken, dy't gjin wittenskippers wiene, moasten har der no troch wurkje?

Der wiene ferskillende oanpakken. Ien wie dat jo kommentaar hawwe oer de respektivelike haadstikken online. Se moasten der troch wurkje. It oare wie dat wy workshops organisearre om better ynsjoch te krijen yn wat de belanghawwenden nedich hawwe, dus hokker ynformaasje foar harren nuttich is, en oan de oare kant oft se noch oanwizings hawwe hokker boarnen wy noch beskôgje moatte. De resultaten fan it stakeholderproses waarden yn in apart presintearre stakeholder rapport publisearre.

Der gie in soad frijwilligerswurk yn it rapport

Dus al mei al in hiel kompleks proses.

Dit is net iets dat jo gewoan koart opskriuwe. Dizze gearfetting foar de besluters: wy hawwe der fiif moanne oan wurke... Yn totaal binne goed 1000 oant 1500 opmerkingen opnommen, en 30 auteurs hawwe it echt ferskate kearen lêzen en op elk detail stimd. En dit proses bart net yn in fakuüm, mar it barde eins yn wêzen ûnbetelle, it moat sein wurde. De betelling foar dit proses wie foar de koördinaasje, dus ik waard finansierd. De auteurs hawwe in lytse erkenning krigen dy't har ynspanningen noait, oait wjerspegelet. De resinsinten krigen gjin jild, de belanghawwenden ek net.

In wittenskiplike basis foar it protest

Hoe kin de beweging fan klimaatgerjochtigheid dit rapport brûke?

Ik tink dat it rapport op in protte ferskillende manieren brûkt wurde kin. It moat yn alle gefallen hiel sterk yn it maatskiplike debat brocht wurde en de politisy moatte ek bewust makke wurde fan wat mooglik en wat nedich is. D'r binne in protte ûntwerpopsjes. In oar wichtich punt hjirby is dat it rapport hiel eksplisyt oanjout dat as der gjin gruttere ynset is fan alle akteurs, de klimaatdoelen gewoan mist wurde. Dit is de hjoeddeistige steat fan ûndersyk, d'r is konsensus yn it rapport, en dit berjocht moat nei it publyk komme. De beweging fan klimaatgerjochtichheid sil in protte arguminten fine foar hoe't klimaatfreonlik wenjen sjoen wurde kin yn it ramt fan ynkommens- en rykdomûngelikens. Ek it belang fan 'e globale diminsje. Der binne in protte arguminten dy't de bydragen fan 'e beweging fan klimaatgerjochtichheid oanskerpe kinne en op in bettere wittenskiplike basis sette.

Yn it rapport stiet ek in boadskip dat lêst: “Troch krityk en protest hat de maatskiplike maatskippij fan 2019 ôf wrâldwiid it klimaatbelied tydlik yn it sintrum fan publike debatten brocht”, dus it is relatyf dúdlik dat dat essinsjeel is. “De koördinearre aksje fan sosjale bewegings lykas û.o. B. Fridays for Future, wêrtroch't klimaatferoaring as maatskiplik probleem besprutsen waard. Dizze ûntjouwing hat nije manoeuvreerromte iepene op it mêd fan klimaatbelied. Miljeubewegingen kinne har potensjeel lykwols allinich ûntwikkelje as se wurde stipe troch ynfloedrike politike akteurs binnen en bûten de oerheid sitte yn 'e respektivelike beslútfoarmjende posysjes, dy't dan feitlik feroarings kinne trochbringe.

No is de beweging ek út om dizze beslútfoarmjende struktueren te feroarjen, it lykwicht fan macht. As je bygelyks sizze: goed, mei de klimaatried fan de boargers is it wol goed, mar it hat ek feardichheden nedich, it hat ek beslútfoarming nedich. Soks soe eins in hiele grutte feroaring wêze yn ús demokratyske struktueren.

Ja, it rapport seit min of neat oer de klimaatried om't dy tagelyk plakfûn, dus der is gjin literatuer dy't opnommen wurde kin. Op himsels soe ik it dêr mei dy iens wêze, mar net op literatuer, mar út myn eftergrûn.

Beste Ernest, tige tank foar it ynterview!

It rapport wurdt begjin 2023 as iepen tagongsboek útjûn troch Springer Spektrum. Oant dan binne de respektivelike haadstikken op 'e CCCA thússide beskikber.