လူ့အခွင့်အရေးကို

လူ့အခွင့်အရေးများသည်ယနေ့လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်း၏အခွင့်အလမ်းများကိုကျွန်ုပ်တို့အလေးထားသည်။ သူတို့ကိုသတ်မှတ်တဲ့အခါမှာများစွာသောသူတို့ကခက်ခဲသည်။ ဒါပေမယ့်လူ့အခွင့်အရေးဆိုတာဘာလဲ။ လူ့အခွင့်အရေးဆိုသည်မှာလူ့အခွင့်အရေးများကြောင့်လူသားအားလုံးတန်းတူအခွင့်အရေးရရှိနိုင်သည့်အခွင့်အရေးများဖြစ်သည်။

တိုးတက်ရေး 

၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင်ကုလသမဂ္ဂ၏ ၅၆ နိုင်ငံသည်ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ်ကမ္ဘာပေါ်ရှိလူတိုင်းအခွင့်အရေးရသင့်သောအခွင့်အရေးများကိုသတ်မှတ်ပေးခဲ့သည်။ ဤအချက်သည်“ အထွေထွေလူ့အခွင့်အရေးကြေငြာစာတမ်း” (UDHR) ကိုအကျော်ကြားဆုံးသောလူ့အခွင့်အရေးစာရွက်စာတမ်းကိုဖန်တီးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ တချိန်တည်းမှာပင်နိုင်ငံတကာလူ့အခွင့်အရေးကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရေးအတွက်အခြေခံဖြစ်သည်။ ယခင်ကလူ့အခွင့်အရေးပြtheနာသည်သက်ဆိုင်ရာအမျိုးသားဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့်သက်ဆိုင်သည်။ နိုင်ငံတကာအဆင့်တွင်စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများချမှတ်ရန်စေ့ဆော်မှုသည်ကမ္ဘာစစ်နှစ်ခုအပြီးတွင်လုံခြုံရေးနှင့်ငြိမ်းချမ်းရေးကိုသေချာစေရန်ဖြစ်သည်။

ဤကြေငြာချက်တွင်ဆောင်းပါး ၃၀ သည်လူ့သမိုင်းတွင်ပထမဆုံးအနေဖြင့်နိုင်ငံသားဖြစ်မှု၊ ဘာသာရေး၊ ကျား၊ မမခွဲခြားဘဲလူတိုင်းနှင့်သက်ဆိုင်သင့်သည်ဟုဖော်ပြထားသည်။ ဥပမာ UDHR ၏အရေးကြီးသောအချက်များမှာဥပမာအားဖြင့်ဘဝနှင့်လွတ်လပ်ခွင့်အခွင့်အရေး၊ နှိပ်စက်ညှင်းပန်းခြင်းကိုတားမြစ်သည်။ ကျွန်စနစ်နှင့်ကျွန်ရောင်းဝယ်မှု၊ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာကိုးကွယ်ယုံကြည်ခွင့်စသည်တို့စသည်။ ၁၉၆၆ ခုနှစ်တွင်ကုလသမဂ္ဂသည်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာနိုင်ငံသားနှင့်နိုင်ငံရေးအခွင့်အရေးဆိုင်ရာအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာပandိညာဉ်နှင့်စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာအခွင့်အရေးများဆိုင်ရာနိုင်ငံတကာပagreementsိညာဉ်စာချုပ်ကိုလည်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ UDHR နှင့်အတူသူတို့သည်“ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလူ့အခွင့်အရေးဥပဒေကြမ်း” ကိုဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ ဂျီနီဗာဒုက္ခသည်ကွန်ဗင်းရှင်း (သို့) ကလေးသူငယ်အခွင့်အရေးဆိုင်ရာသဘောတူစာချုပ်စသည့်ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာနောက်ထပ်သဘောတူညီချက်များလည်းရှိသည်။

လူ့အခွင့်အရေးနှင့်ပတ်သက်သောရှုထောင့်များနှင့်တာ ၀ န်များ

ဤသဘောတူညီချက်များမှတစ် ဦး ချင်းလူ့အခွင့်အရေးကိုအခြေခံအားဖြင့် ၃ ခုခွဲခြားနိုင်သည်။ ပထမရှုထောင့်သည်နိုင်ငံရေးနှင့်နိုင်ငံသားလွတ်လပ်ခွင့်အားလုံးကိုဖော်ပြသည်။ အတိုင်းအတာနှစ်ခုသည်စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာလူ့အခွင့်အရေးများဖြစ်သည်။ စုပေါင်းအခွင့်အရေးများ (အုပ်စုများ၏အခွင့်အရေးများ) အလှည့်သည်တတိယအကြိမ်ဖြစ်သည်။

ဤလူ့အခွင့်အရေးများကိုလက်ခံရရှိသူသည်သီးခြားပြည်နယ်တစ်ခုဖြစ်သည်၊ ၎င်းသည်အချို့သောတာဝန်ဝတ္တရားများကိုလိုက်နာရမည်။ ပြည်နယ်များ၏ပထမ ဦး ဆုံးတာ ၀ န်သည်လေးစားရန်တာဝန်ဖြစ်သည်။ ဆိုလိုသည်မှာပြည်နယ်များသည်လူ့အခွင့်အရေးကိုလေးစားရမည်။ ကာကွယ်ရမည့်တာဝန်မှာပြည်နယ်များလိုက်နာရမည့်ဒုတိယတာဝန်ဖြစ်သည်။ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများကိုသင်တားဆီးရန်လိုအပ်သည်၊ အကယ်၍ ချိုးဖောက်မှုတစ်ခုရှိခဲ့လျှင်ပြည်နယ်ကလျော်ကြေးပေးရမည်။ ပြည်နယ်များ၏တတိယတာဝန်မှာလူ့အခွင့်အရေးကိုအာမခံရန်တာဝန်ရှိသည်ဟူသောအချက်ကိုဖန်တီးရန်ဖြစ်သည်။

နောက်ထပ်စည်းမျဉ်းများနှင့်သဘောတူညီချက်များ

ပြည်နယ်များအပြင်ဂျီနီဗာရှိလူ့အခွင့်အရေးကောင်စီနှင့် NGO မြောက်မြားစွာ (ဥပမာ Human Rights Watch) တို့သည်လည်းလူ့အခွင့်အရေးနှင့်ကိုက်ညီမှုရှိမရှိစစ်ဆေးသည်။ လူ့အခွင့်အရေးစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့သည်တစ်ဖက်တွင်လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများကိုအာရုံစိုက်ရန်နှင့်နိုင်ငံရေးဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်သူများအားဖိအားပေးရန်နိုင်ငံတကာလူထုကိုအသုံးပြုသည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာစည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများဖြင့်ချမှတ်ထားသောလူ့အခွင့်အရေးများအပြင်အခြားဒေသတွင်းလူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာသဘောတူညီချက်များနှင့်အဖွဲ့အစည်းများဖြစ်သောဥရောပလူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာသဘောတူစာချုပ်နှင့်ဥရောပလူ့အခွင့်အရေးတရားရုံး၊ အာဖရိကလူ့အခွင့်အရေးပCharterိညာဉ်စာတမ်းနှင့်ပြည်သူလူထုအခွင့်အရေးများနှင့်လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာအမေရိကန်ကွန်ဗင်းရှင်းတို့လည်းရှိသည်။

လူ့အခွင့်အရေးများသည်အရေးကြီးသောတာရှည်ခံသောနိယာမများဖြစ်သည်။ သူတို့မရှိရင်ပညာရေး၊ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်၊ အကြမ်းဖက်ခံရခြင်း၊ လူ့အခွင့်အရေးနှင့် ပတ်သက်၍ ကျယ်ပြန့်စွာနားလည်သဘောပေါက်ထားသော်လည်းအနောက်တိုင်းနိုင်ငံများ၌ပင်လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများနှင့်လျစ်လျူရှုမှုများသည်နေ့စဉ်ဖြစ်ပွားနေသည်။ ထိုကဲ့သို့သောဖြစ်ရပ်များကိုနိုင်ငံတကာမှလေ့လာခြင်း၊ ရှာဖွေခြင်းနှင့်အစီရင်ခံခြင်းကိုအဓိကအားဖြင့်အဲန်ဂျီအိုများ (အထူးသဖြင့်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်အဖွဲ့) ကဆောင်ရွက်သည်။ အခွင့်အရေးများပြdespite္ဌာန်းထားသော်လည်းလိုက်နာမှုနှင့်သက်ဆိုင်သောထိန်းချုပ်မှုလိုအပ်သည်ကိုပြသသည်။

ဓာတ်ပုံ / ဗီဒီယို: Shutterstock.