Għażla
Thiès, Senegal - Il-moviment popolari kontra t-tqiq tal-ħut industrijali u ż-żejt tal-ħut fl-Afrika tal-Punent laħaq kamp ta’ battalja ġdid illum meta grupp ta’ nisa li jipproċessaw il-ħut, sajjieda artiġjanali u residenti oħra tal-belt ta’ Cayar niedew kawża fil-qorti kontra l-fabbrika tal-ħut mitħun li huma jsostnu li għandha id-dritt tagħhom għal wieħed b'saħħtu Korreġġa lill-ambjent billi tniġġes is-sors tal-arja u l-ilma tax-xorb tal-belt.
Il-Kollettiv Taxawu Cayar, li qed imexxi l-litigazzjoni, imħabbra wkoll dik il-kumpanija Spanjola Barna biegħet is-sjieda tagħha tal-fabbrika Cayar lit-tim tal-maniġment lokali wara kampanja sostnuta fil-bażi.[1]
L-aħbar tasal hekk kif Greenpeace Africa żvelat ukoll rapport li qabel ma kienx rappurtat mill-grupp ta’ ħidma tal-FAO tan-Nazzjonijiet Uniti, li jwissi li speċi ta’ ħut ewlenin fil-mira tal-industrija tal-ħut mitħun qed jiġu “sfruttati żżejjed” u li “t-tnaqqis tal-istokkijiet tal-ħut pelaġiku kostali żgħir huwa theddida serja. għas-sigurtà tal-ikel” fl-Afrika tal-Punent.[2] Rappreżentanti tal-komunità kostali u Greenpeace Africa wissew minn qabel l-impatt diżastruż tat-tnaqqis fl-istokkijiet tal-ħut fuq l-għajxien tat-825.000 ruħ fis-Senegal li jgħixu mis-sajd.[2]
Għexieren ta’ residenti ta’ Cayar inġabru l-Ħamis filgħodu barra l-Qorti Għolja ta’ Thiès biex juru l-appoġġ tagħhom għall-atturi hekk kif jikkonfrontaw lis-sid il-ġdid tagħhom, Touba Protéine Marine, li qabel kienet Barna Senegal. Iżda ġewwa, l-avukat difensur talab lill-imħallef biex jaġġorna l-proċess għas-6 ta’ Ottubru, u t-talba ntlaqgħet immedjatament.
Maty Ndao, proċessur tal-ħut Cayar u membru tal-Kollettiv Taxawu Cayar, qal:
“Jidher li s-sidien tal-fabbriki għandhom bżonn iż-żmien biex isibu l-iskużi tagħhom. Imma aħna lesti, u r-ritratti u l-evidenza xjentifika li għandna se jikxfu l-ksur tagħhom tal-liġi. Il-fatt li s-sidien qodma ħarbu wara li pprotestajna għamilna aktar kunfidenti fil-ġlieda tagħna. Huma jniġġsu l-art u l-ilma tax-xorb u jeqirdu l-baħar. Il-belt tagħna hija mimlija bir-riħa orribbli u ħażina ta’ ħut immuffat. Is-saħħa ta’ wliedna u l-ħila tagħna li naqilgħu l-għajxien huma f’riskju. Huwa għalhekk li qatt mhu se naqtgħu qalbna.”
Maitre Bathily, l-avukat tal-kollettiv, qal:
“Il-kawżi ambjentali bħal dawn huma rari fis-Senegal jew fil-biċċa l-kbira tal-Afrika. Għalhekk dan se jkun test storiku tal-istituzzjonijiet tagħna u tal-libertà taċ-ċittadini tagħna li jeżerċitaw id-drittijiet tagħhom. Imma nemmnu li se jkunu b'saħħithom. Il-fabbrika ripetutament kisret ir-regolamenti ambjentali, u l-valutazzjoni tal-impatt ambjentali mwettqa qabel il-ftuħ tagħha żvelat b'mod ċar nuqqasijiet kbar. Għandu jkun każ miftuħ u magħluq.”
dr Aliou Ba, il-Kampanjatur Anzjan tal-Oċeani ta’ Greenpeace Africa qal:
“Fabbriki bħal Cayar's jistgħu jaffordjaw li jieħdu l-ħut tagħna u jbigħuh bħala għalf għall-annimali f'pajjiżi oħra. Allura jgħollu l-prezzijiet, iġiegħel lill-ħaddiema jispiċċaw in-negozju fis-Senegal, u jċaħħdu lill-familji hawn minn ikel bnin, affordabbli u tradizzjonali. Hija sistema diretta kontra nies ordinarji fl-Afrika, favur negozji kbar - u l-fabbrika tal-ħut mitħun qed tikkollabora magħha. Imma l-knisja hawn tagħlaqhom.”
Greenpeace Africa titlob:
- Il-gvernijiet tal-Afrika tal-Punent qed iwaqqfu gradwalment il-produzzjoni tal-ħut mitħun u żejt tal-ħut b'ħut tajjeb għall-konsum mill-bniedem minħabba l-impatti ambjentali, soċjali u ekonomiċi negattivi.
- Il-gvernijiet tal-Afrika tal-Punent jagħtu status legali u formali lil proċessuri nisa u sajjieda artiġjanali, u jiftħu aċċess għad-drittijiet u l-benefiċċji tax-xogħol bħal B. drittijiet tas-sigurtà soċjali u ta' konsultazzjoni fil-ġestjoni tas-sajd lokali.
- Il-kumpaniji u s-swieq finali se jieqfu jinnegozjaw ħut mitħun u żejt tal-ħut magħmul minn ħut li jittiekel mir-reġjun tal-Afrika tal-Punent,
- L-Istati kollha involuti fis-sajd fir-reġjun għandhom jistabbilixxu sistema ta' ġestjoni reġjonali effettiva - partikolarment għall-isfruttament ta' stokkijiet komuni bħal ħut pelaġiku żgħir - kif meħtieġ mil-liġi internazzjonali, il-liġijiet nazzjonali rilevanti, il-politiki tas-sajd u strumenti oħra.
noti
[1] https://www.fao.org/3/cb9193en/cb9193en.pdf
[2] https://pubs.iied.org/16655iied
sors
Ritratti: Greenpeace
