in , ,

Phetoho e kholo: APCC Special Report Structures bakeng sa bophelo bo lumellanang le boemo ba leholimo


Ha ho bonolo ho phela Austria ka mokhoa o lumellanang le maemo a leholimo. Likarolong tsohle tsa sechaba, ho tloha mosebetsing le tlhokomelo ho ea ho bolulo, ho tsamaea, phepo e nepahetseng le boikhathollo, liphetoho tse kholo li hlokahala e le ho etsa hore motho e mong le e mong a phele hantle ka nako e telele ntle le ho feta meeli ea polanete. Liphetho tsa lipatlisiso tsa mahlale mabapi le lipotso tsena li ile tsa bokelloa, tsa shejoa le ho hlahlojoa ke bo-ramahlale ba phahameng ba Austria nakong ea lilemo tse peli. Ke kamoo tlaleho ena e hlahileng kateng, karabo lokela ho fana potsong: Maemo a kakaretso a sechaba a ka raloa joang ka tsela eo bophelo bo lumellanang le boemo ba leholimo bo ka khonehang?

Mosebetsi oa tlaleho o ne o hokahantsoe ke Dr. Ernest Aigner, eo hape e leng Scientist for Future. Puisanong le Martin Auer ho tsoa ho Scientists for Future, o fana ka leseli mabapi le tšimoloho, litaba le merero ea tlaleho.

Potso ea pele: Semelo sa hau ke sefe, libaka tseo u sebetsang ho tsona ke life?

Ernest Aigner
Senepe: Martin Auer

Ho fihlela lehlabula le fetileng ke ne ke hiriloe Univesithing ea Vienna ea Economics le Khoebo Lefapheng la Socio-Economics. Semelo sa ka ke moruo oa tikoloho, ka hona ke sebelitse haholo mabapi le sebopeho sa boemo ba leholimo, tikoloho le moruo - ho ea ka maikutlo a fapaneng - mme molemong oa sena ke na le lilemo tse peli tse fetileng - ho tloha 2020 ho isa 2022 - tlaleho "Structures bakeng sa Bophelo bo lumellanang le boemo ba leholimo” e hlophisitsoeng hammoho le ho hokahanngoa. Joale ke monaBophelo bo botle Austria GmbHLefapheng la "Tlelaemete le Bophelo bo Botle", moo re sebetsang mabapi le kamano pakeng tsa ts'ireletso ea boemo ba leholimo le ts'ireletso ea bophelo bo botle.

Ena ke tlaleho ea APCC, Panel ea Austria e mabapi le Phetoho ea Tlelaemete. APCC ke eng hona ke mang?

APCC, ka mantsoe a mang, ke molekane oa Austria ho Setsi sa Puso ea Mebuso ka Phetoho ea Tlelaemete, ka Sejeremane “Lekhotla la Lefatše la Tlelaemete”. APCC e khomaretse seo ccka, sena ke setsi sa lipatlisiso tsa boemo ba leholimo Austria, 'me sena se phatlalatsa litlaleho tsa APCC. Ea pele, ho tloha ka 2014, e ne e le tlaleho e akaretsang e akaretsang boemo ba lipatlisiso tsa boemo ba leholimo Austria ka tsela eo baetsi ba liqeto le sechaba ba tsebisoang seo saense e se buang ka boemo ba leholimo ka kutloisiso e pharaletseng. Litlaleho tse khethehileng tse sebetsanang le lihlooho tse itseng li hatisoa ka linako tse itseng. Ka mohlala, ho ne ho e-na le tlaleho e khethehileng ea "Climate le Tourism", joale ho ne ho e-na le e 'ngoe tabeng ea bophelo bo botle,' me e sa tsoa hatisoa "Mehaho ea bophelo bo botle ba boemo ba leholimo" e shebane le mehaho.

Mehaho: "tsela" ke eng?

"Mehaho" ke eng? Seo se utloahala e le ntho e sa utloahaleng.

Hantle-ntle, ke ntho e sa utloahaleng haholo, 'me ehlile re bile le likhang tse ngata ka eona. Nka re litekanyo tse peli li ikhethile bakeng sa tlaleho ena: e 'ngoe ke hore ke tlaleho ea saense ea sechaba. Hangata liphuputso tsa boemo ba leholimo li susumetsoa haholo ke saense ea tlhaho hobane e sebetsana le boemo ba leholimo le thuto ea jeoloji joalo-joalo, 'me tlaleho ena e tiisitsoe ka ho hlaka ho saense ea sechaba 'me e pheha khang ea hore mehaho e tlameha ho fetoha. 'Me libopeho ke maemo a moralo o khethollang bophelo ba letsatsi le leng le le leng le ho etsa hore liketso tse itseng li se ke tsa etsahala, li etsa hore liketso tse itseng li se ke tsa khoneha, li fana ka maikutlo a liketso tse ling' me li se ke tsa fana ka maikutlo a liketso tse ling.

Mohlala oa khale ke seterata. U ne u tla qala ho nahana ka lisebelisoa tsa motheo, e leng ntho e 'ngoe le e' ngoe ea 'mele, empa hape ho na le moralo oohle oa molao, ke hore, melao ea molao. Ba fetola seterata ho ba seterata, 'me kahoo moralo oa molao le oona ke mohaho. Joale, ha e le hantle, e ’ngoe ea lintho tse hlokahalang hore motho a tsebe ho sebelisa tsela ke ho ba le koloi kapa ho khona ho e reka. Ntlheng ena, litheko le tsona li phetha karolo ea mantlha, litheko le makhetho le lithuso, tsena le tsona li emela sebopeho.Taba e 'ngoe ke, ehlile, hore na litsela kapa tšebeliso ea litsela ka koloi li hlahisoa ka mokhoa o nepahetseng kapa hampe - hore na batho ba bua joang ka tsona. . Ka kutloisiso eo, motho a ka bua ka mehaho ea bohareng. Ha e le hantle, e boetse e phetha karolo ea hore na ke mang ea khannang likoloi tse kholoanyane, ea khannang tse nyenyane, le ea palamang baesekele. Ntlheng ena, ho se lekane ha sechaba le sebaka sechabeng le hona ho na le karolo - ke hore moo u phelang teng le menyetla eo u nang le eona. Ka tsela ena, ho ea ka pono ea mahlale a sechaba, motho a ka sebetsa ka mokhoa o hlophisehileng ka meaho e fapaneng mme a ipotsa hore na meaho ee e fapaneng libakeng tsa thuto e fapaneng e etsa hore bophelo bo lumellanang le maemo a leholimo bo be thata kapa bo be bobebe hakae. Mme seo e ne e le sepheo sa tlaleho ena.

Maikutlo a mane ka meaho

Tlaleho e hlophisitsoe ka lehlakoreng le leng ho ea ka likarolo tsa ts'ebetso le ka lehlakoreng le leng ho ea ka mekhoa, mohlala. B. ka 'maraka kapa ka liphetoho tse kholo sechabeng kapa mekhoa e mecha ea thekenoloji. A na u ka hlakisa taba eo haholoanyane?

Maikutlo:

pono ea 'maraka: Lits'oants'o tsa litheko tsa bophelo bo lumellanang le maemo a leholimo…
pono ya popontshwa: nchafatso ea sechaba le theknoloji ea tlhahiso le lits'ebetso tsa ts'ebeliso…
Pono ea Phano: Sistimi ea phepelo e thusang ho lekana le mekhoa e metle le mekhoa ea bophelo…
sechaba-maikutlo a tlhaho: kamano pakeng tsa motho le tlhaho, ho bokella chelete, ho se lekane sechabeng...

E, karolong ea pele ho hlalosoa mekhoa le likhopolo tse fapaneng. Ho latela pono ea mahlale a sechaba, ho hlakile hore likhopolo tse fapaneng ha li fihlele qeto e tšoanang. Tabeng ena, likhopolo tse fapaneng li ka aroloa ka lihlopha tse fapaneng. Rona tlalehong re sisinya lihlopha tse 'ne, mekhoa e mene e fapaneng. Tsela e le 'ngoe eo ho buuoang ka eona haholo lipuisanong tsa sechaba ke ho shebana le mekhoa ea theko le mekhoa ea 'maraka. Ea bobeli, e fumanang tlhokomelo e ntseng e eketseha empa e sa hlahella, ke mekhoa e fapaneng ea phepelo le mekhoa ea ho fana ka thepa: ke mang ea fanang ka lisebelisoa tsa motheo, ea fanang ka moralo oa molao, ea fanang ka phepelo ea litšebeletso le thepa. Pono ea boraro eo re e khethileng libukeng ke ho tsepamisa maikutlo ho tse ncha ka mokhoa o pharaletseng, ke hore, ka lehlakoreng le leng, ha e le hantle, likarolo tsa theknoloji ea mekhoa e mecha, empa hape le mekhoa eohle ea sechaba e tsamaeang le eona. Ka mohlala, ka ho thehoa ha likoloi tsa motlakase kapa li-e-scooters, eseng feela theknoloji eo ba thehiloeng ho eona e fetoha, empa hape le maemo a sechaba. Karolo ea bone, ke pono ea sechaba-tlhaho, ke khang ea hore u tlameha ho ela hloko mekhoa e meholo ea moruo le ea lipolotiki le ea sechaba ea nako e telele. Joale hoa hlaka hore na ke hobane’ng ha leano la boemo ba leholimo le sa atlehe joalokaha motho a ne a ka tšepa linthong tse ngata. Mohlala, litšitiso tsa kholo, empa le maemo a tikoloho, litaba tsa demokrasi le lipolotiki. Ka mantsoe a mang, hore na sechaba se amana joang le polanete, kamoo re utloisisang tlhaho kateng, hore na re bona tlhaho e le mohloli kapa re ipona re le karolo ea tlhaho. Eo e ka ba pono ea sechaba-tlhaho.

Libaka tsa ts'ebetso

Mafapha a ts'ebetso a ipapisitse le lipono tsena tse 'ne. Ho na le tseo hangata ho buisanoang ka tsona mabapi le leano la boemo ba leholimo: ho tsamaea, bolulo, phepo e nepahetseng, ’me ho latela tse ling tse ’maloa tseo ho sa kang ha buisanoa ka tsona hangata, tse kang mosebetsi o lefang chelete e ngata kapa mosebetsi oa tlhokomelo.

Libaka tsa ts'ebetso:

Bolulo, phepo e nepahetseng, ho tsamaea, mosebetsi o atlehang, mosebetsi oa tlhokomelo, nako ea boikhathollo le phomolo

Joale tlaleho e leka ho hloaea libopeho tse khethollang mafapha ana a tšebetso. Ka mohlala, moralo oa molao o etsa qeto ea hore na batho ba phelang le boemo ba leholimo ba phela joang. Mekhoa ea puso, mohlala, federalism, ke mang ea nang le matla afe a ho etsa liqeto, hore na EU e na le karolo efe, e nka qeto ea hore na tšireletso ea boemo ba leholimo e qobelloa hakae kapa hore na molao o tlamang ka molao ho sireletsa boemo ba leholimo o hlahisoa joang - kapa che. Ebe e tsoela pele: mekhoa ea tlhahiso ea moruo kapa moruo o joalo, ho ikopanya ha lichaba tsa lefatše e le sebopeho sa lefats'e, limmaraka tsa lichelete e le sebopeho sa lefats'e, ho se lekane ha sechaba le libaka, ho fana ka litšebeletso tsa boemo ba boiketlo ba sechaba, 'me ho hlakile hore moralo oa libaka le tsona ke khaolo ea bohlokoa. Thuto, hore na tsamaiso ea thuto e sebetsa joang, hore na e boetse e lebisitsoe ho ts'ebetsong kapa che, hore na litsebo tse hlokahalang li rutoa hakae. Joale ho na le potso ea mecha ea litaba le lisebelisoa tsa motheo, hore na tsamaiso ea mecha ea litaba e hlophisitsoe joang le hore na lisebelisoa tsa motheo li phetha karolo efe.

Mehaho e sitisang kapa e khothalletsang ketso e lumellanang le boemo ba leholimo likarolong tsohle tsa ts'ebetso:

Molao, puso le ho kenya letsoho lipolotiking, tsamaiso ea boqapi le lipolotiki, phepelo ea thepa le lits'ebeletso, liketane tsa thepa ea lefats'e le karohano ea basebetsi, tsamaiso ea lichelete le lichelete, ho se lekane ha sechaba le sebaka, boemo ba boiketlo le phetoho ea maemo a leholimo, moralo oa sebaka, lipuo tsa media le meaho, thuto le mahlale, meaho ea marang-rang

Litsela Tsa Phetoho: Re tloha moo ho ea moo?

Tsotlhe tse, go ya ka tebelelo, go ya mafapheng a tiragatso, go ya ka dibopego, di golaganngwa mo kgaolong ya bofelo go bopa ditsela tsa phetogo. Ba sebetsa ka mokhoa o hlophisehileng hore na ke likhetho life tsa moralo tse nang le monyetla oa ho ntšetsa pele ts'ireletso ea boemo ba leholimo, tse khothatsanang moo ho ka bang le likhanyetsano, 'me sephetho se seholo sa khaolo ena ke hore ho na le menyetla e mengata ea ho tlisa mekhoa e fapaneng hammoho le likhetho tse fapaneng tsa moralo. meaho mmoho. Sena se phethela tlaleho ka kakaretso.

Litsela tse ka khonehang tsa ho fetoha

Litaelo tsa moruo oa 'maraka o lumellanang le boemo ba leholimo (Litheko tsa mesi le tšebeliso ea lisebelisoa, ho felisoa ha lithuso tse senyang boemo ba leholimo, ho buleha ho theknoloji)
Tšireletso ea boemo ba leholimo ka nts'etsopele ea theknoloji e hokahaneng (leano la ntlafatso la thekenoloji le hokahaneng le mmuso ho eketsa ts'ebetso)
Tšireletso ea boemo ba leholimo e le tokisetso ea naha (Mehato e tsamaellanang le naha ho etsa hore bophelo bo se ke ba lebelloa, mohlala, ka moralo oa sebaka, ho tsetela ho lipalangoang tsa sechaba; melaoana ea molao ho thibela mekhoa e senyang boemo ba leholimo)
Boemo ba bophelo bo lumellanang le boemo ba leholimo ka boqapi ba sechaba (ts'oants'o ea sechaba, maemo a moruo a tikoloho le ho lekana)

Leano la boemo ba leholimo le etsahala maemong a fetang bonngoe

Tlaleho e amana haholo le Austria le Europe. Boemo ba lefats'e bo ts'oaroa ho fihlela moo ho nang le tšebelisano.

E, ntho e ikhethang ka tlaleho ena ke hore e bua ka Austria. Ho ea ka maikutlo a ka, bofokoli bo bong ba litlaleho tsena tsa IPCC Intergovernmental Panel on Climate Change ke hore kamehla ba lokela ho nka pono ea lefatše ka bophara e le qaleho ea bona. Ka mor'a moo ho boetse ho na le likhaolo tse nyenyane bakeng sa libaka tse fapaneng tse kang Europe, empa leano le lengata la boemo ba leholimo le etsahala maemong a mang, ebang ke masepala, setereke, naha, federal, EU ... Kahoo tlaleho e bua ka matla ho Austria. Seo hape ke sepheo sa boikoetliso, empa Austria e se e utloisisoa e le karolo ea moruo oa lefatše. Ke kahoo hape ho nang le khaolo e buang ka ho ikopanya ha lichaba tsa lefatše le khaolo e amanang le limmaraka tsa lichelete tsa lefatše.

E boetse e re "meaho bakeng sa bophelo bo lumellanang le boemo ba leholimo" eseng bakeng sa bophelo bo tsitsitseng. Empa koluoa ​​​​ea boemo ba leholimo ke karolo ea koluoa ​​​​e felletseng ea ts'ebetso. Na hoo ke histori, hobane ke Austrian Panel on Climate Change, kapa ho na le lebaka le leng?

E, ke lona lebaka. Ke tlaleho ea boemo ba leholimo, kahoo ho shebane le bophelo bo lumellanang le boemo ba leholimo. Leha ho le joalo, ha u sheba tlaleho ea morao-rao ea IPCC kapa phuputso ea morao-rao ea boemo ba leholimo, u fihlela qeto ka potlako e batlang e le ea hore ho tsepamisa maikutlo holima likhase tse futhumatsang lefatše ha e le hantle ho ke ke ha sebetsa. Ka hona, boemong ba tlaleho, re khethile ho utloisisa Green Living ka tsela e latelang: "Ho phela ka mokhoa o lumellanang le boemo ba leholimo ho boloka ka ho sa feleng boemo ba leholimo bo nolofalletsang bophelo bo botle ka har'a meeli ea lipolanete." Ka kutloisiso ena, ka lehlakoreng le leng, ho hatisoa taba ea hore ho na le tsepamiso e hlakileng ea bophelo bo botle, e bolelang hore litlhoko tsa mantlha tsa sechaba li tlameha ho sireletsoa, ​​hore ho na le tokisetso ea motheo, hore ho se lekane ho fokotsehe. Ena ke boemo ba sechaba. Ka lehlakoreng le leng, ho na le potso ea meeli ea lipolanete, ha se feela ho fokotsa tlhahiso ea likhase tse futhumatsang lefatše, empa hore mathata a mefuta-futa ea lihloliloeng a boetse a phetha karolo, kapa phosphorus le nitrate cycles, joalo-joalo, 'me ka kutloisiso ena boemo ba leholimo bo bonolo. bophelo bo pharaletse haholo bo utloisisoa.

Tlaleho ea lipolotiki feela?

Tlaleho e reretsoe mang? Ea ngolisoang ke mang?

Tlaleho e ile ea hlahisoa sechabeng ka la 28 Pulungoana 11
Prof. Karl Steininger (Mohlophisi), Martin Kocher (Tona ea Basebetsi), Leonore Gewessler (Tona ea Tikoloho), Moprofesa Andreas Novy (Mohlophisi)
Senepe: BMK / Cajetan Perwein

Ka lehlakoreng le leng, baemeli ke bohle ba etsang liqeto tse etsang hore ho be bonolo ho phela bophelo ba boemo ba leholimo kapa ho ba thata haholoanyane. Ha e le hantle, sena ha se tšoane ho bohle. Ka lehlakoreng le leng, ka ‘nete lipolotiki, haholo-holo bo-ralipolotiki ba nang le litsebo tse khethehileng, ka ho hlakileng ke Lekala la Tšireletso ea Tlelaemete, empa ehlile le Lekala la Bosebetsi le Moruo kapa Lekala la Litaba tsa Sechaba le Bophelo, le Lekala la Thuto. Kahoo likhaolo tse fapaneng tsa tekheniki li bua ka makala a amehang. Empa hape le boemong ba mmuso, bohle ba nang le litsebo, hape le boemong ba sechaba, 'me ha e le hantle lik'hamphani le tsona li etsa qeto ka litsela tse ngata hore na ho phela ka mokhoa o lumellanang le boemo ba leholimo ho khoneha kapa ho thatafala le ho feta. Mohlala o hlakileng ke hore na meaho e fapaneng ea ho tjhaja e teng. Mehlala eo ho sa buuoeng ka eona hanyenyane ke hore na litokisetso tsa nako ea ho sebetsa li etsa hore ho khonehe ho phela ka mokhoa o lumellanang le boemo ba leholimo ho hang. Hore na nka khona ho sebetsa ka tsela e tla etsa hore ke tsamaee ka tsela e lumellanang le boemo ba leholimo nakong ea ka ea phomolo kapa phomolong, ebang mohiri o lumella kapa o lumella ho sebetsa ke le hae, sena se amana le litokelo life. Joale le tsona ke liaterese...

Boipelaetso, khanyetso le phehisano ea sechaba ke tsona tse bohareng

... mme ehlile phehisano ya setjhaba. Hobane ho hlakile ho tsoa tlalehong ena hore boipelaetso, khanyetso, lipuisano tsa sechaba le tlhokomelo ea boralitaba e tla ba senotlolo sa ho fihlela bophelo bo lumellanang le boemo ba leholimo. 'Me tlaleho e leka ho kenya letsoho lipuisanong tsa sechaba tse nang le tsebo. Ka sepheo sa hore ngangisano e ipapisitse le boemo ba hajoale ba lipatlisiso, hore e sekaseka boemo ba pele ka mokhoa o hlakileng le ho leka ho buisana ka likhetho tsa moralo le ho li kenya tšebetsong ka mokhoa o hokahaneng.

Senepe: Tom Poe

Hona joale tlaleho e ntse e baloa makaleng?

Ha ke kgone ho ahlola taba eo hobane ha ke tsebe se balwang tshebeletsong. Re buisana le batšoantšisi ba fapa-fapaneng, 'me ka linako tse ling re se re utloile hore kakaretso e balile bonyane ke libui. Kea tseba hore kakaretso e jarollotsoe ka makhetlo a mangata, re ntse re fumana lipotso mabapi le lihlooho tse fapaneng, empa ehlile re ka rata ho ela hloko mecha ea litaba. Ho ne ho e-na le ho tšoareloang liboka ebe o tobetsa konopo le Mong. Kocher le Mofumahali Gewessler. Sena se ile sa boela sa amoheloa mecheng ea litaba. Kamehla ho na le lihlooho tsa likoranta tse buang ka eona, empa ho hlakile hore ho ntse ho e-na le sebaka sa ntlafatso ho latela pono ea rona. Haholo-holo, hangata ho ka buuoa ka tlaleho ha ho hlahisoa likhang tse itseng tse sa amoheleheng ho latela leano la boemo ba leholimo.

Sechaba sohle sa saense se ne se ameha

Ts'ebetso e ne e hlile e le joang? Bafuputsi ba 80 ba ne ba kentse letsoho, empa ha ba so qale lipatlisiso tse ncha. Ba ile ba etsa’ng?

Ee, tlaleho ha se morero oa mahlale oa mantlha, empa ke kakaretso ea lipatlisiso tsohle tse amehang Austria. Morero o tšehelitsoe ka lichelete ke letlole la boemo ba leholimo, ea ileng a boela a qala mokhoa ona oa APCC lilemong tse 10 tse fetileng. Joale ho qalisoa tšebetso eo ho eona bafuputsi ba lumellanang ho nka mesebetsi e fapaneng. Joale ho ile ha etsoa kopo ea lichelete tsa ho hokahanya, 'me lehlabuleng la 2020 ts'ebetso ea konkreite e ile ea qala.

Joalo ka IPCC, ona ke mokhoa o hlophisitsoeng haholo. Taba ea pele, ho na le mekhahlelo e meraro ea bangoli: ho na le bangoli ba ka sehloohong, boemo bo le bong ka tlase ho bangoli ba etelletseng pele, 'me boemo bo le bong ka tlase ho bangoli ba tlatselletsang. Bangoli ba hokahanyang ba na le boikarabello ba mantlha ba khaolo e fapaneng mme ba qala ho ngola moralo oa pele. Sengoliloeng sena se tla hlalosoa ke bangoli ba bang kaofela. Bangoli ba ka sehloohong ba tlameha ho arabela litlhaloso. Maikutlo a kenyelelitsoe. Joale ho ngoloa moralo o mong 'me sechaba sohle sa mahlale se memeloa ho fana ka maikutlo hape. Litlhaloso li arajoa 'me li kenngoa hape,' me mohatong o latelang mokhoa o tšoanang o phetoa. 'Me qetellong, batšoantšisi ba kantle ba tlisoa 'me ba botsoa hore ba bolele hore na litlhaloso tsohle li rarollotsoe ka ho lekaneng. Bana ke bafuputsi ba bang.

Seo se bolela hore hase bangoli ba 80 feela ba neng ba ameha?

Che, ho ne ho ntse ho e-na le bahlahlobisisi ba 180. Empa seo ke ts'ebetso ea mahlale feela. Likhang tsohle tse sebelisitsoeng tlalehong li tlameha ho ipapisa le lingoliloeng. Bafuputsi ba ke ke ba ngola maikutlo a bona, kapa seo ba nahanang hore ke 'nete, empa ha e le hantle ba ka etsa likhang tse ka fumanoang hape libukeng, 'me joale ba lokela ho hlahloba likhang tsena ho latela lingoliloeng. U tlameha ho re: Khang ena e arolelanoa ke lingoliloeng kaofela 'me ho na le lingoliloeng tse ngata ho eona, kahoo seo se nkoa e le sa bohlokoa. Kapa ba re: Ho na le sengoliloeng se le seng feela tabeng ena, bopaki bo fokolang feela, ho na le maikutlo a hanyetsanang, joale ba tlameha ho qotsa seo le bona. Tabeng ena, ke kakaretso ea tlhahlobo ea boemo ba lipatlisiso mabapi le boleng ba saense ba polelo e amehang.

Ntho e 'ngoe le e 'ngoe e tlalehong e thehiloe mohloling oa lingoliloeng, 'me tabeng ena lipolelo li lokela ho baloa kamehla le ho utloisisoa mabapi le lingoliloeng. Joale re boetse re etsa bonnete ba hore ka Kakaretso bakeng sa baetsi ba liqeto polelo e 'ngoe le e' ngoe e ikemela 'me kamehla ho hlakile hore polelo ena e bua ka khaolo efe,' me khaolong e fapaneng hoa khoneha ho batlisisa hore na polelo ena e bua ka lingoliloeng life.

Batšea-karolo ba tsoang likarolong tse fapaneng tsa sechaba ba ne ba ameha

Ho fihlela joale ke buile feela ka mokhoa oa saense. Ho bile le ts'ebetso e tsamaisanang, e pharaletseng haholo ea baamehi, 'me e le karolo ea sena ho ne ho boetse ho e-na le lithupelo tsa marang-rang le lithupelo tse peli tsa 'mele, e' ngoe le e 'ngoe e na le ba amehang ba 50 ho isa ho ba 100.

e ne e le bo-mang Li ne li tsoa hokae?

Ho tloha khoebong le lipolotiking, ho tloha mokhatlong oa toka ea boemo ba leholimo, ho tloha tsamaisong, lik'hamphani, mekhatlo ea sechaba - ho tsoa ho mefuta e mengata ea batšoantšisi. Kahoo e pharaletseng ka hohle kamoo ho ka khonehang 'me kamehla kamanong le libaka tse fapaneng tsa thuto.

Batho bana, bao e neng e se bo-ramahlale, ba ile ba tlameha ho sebetsana le eona hona joale?

Ho ne ho e-na le mekhoa e fapaneng. E 'ngoe ke hore u fane ka maikutlo ka likhaolo tse fapaneng inthaneteng. Ba ne ba tlameha ho sebetsana le eona. E ‘ngoe e ne e le hore re ile ra hlophisa li- workshops ho fumana kutloisiso e ntle ea hore na ba amehang ba hloka eng, ke hore na ke litaba life tse molemo ho bona, ‘me ka lehlakoreng le leng hore na ba ntse ba e-na le matšoao a hore na re ntse re lokela ho nahana ka mehloli efe. Liphetho tsa ts'ebetso ea ba amehang li hlahisitsoe ka mokhoa o fapaneng tlaleho ea ba amehang veröffentlicht.

Liphetho ho tsoa ho lithupelo tsa ba amehang

Mosebetsi o mongata oa boithatelo o sa lefuoeng o ile oa kena tlalehong

Kahoo tsohle ka mokhoa o rarahaneng haholo.

Sena ha se ntho eo u e ngolang ka bokhutšoane feela. Kakaretso ena bakeng sa baetsi ba liqeto: re sebelitse ho eona ka likhoeli tse hlano ... Kakaretso ea litlhaloso tse ntle tsa 1000 ho isa ho tse 1500 li kenyelelitsoe, 'me bangoli ba 30 ba hlile ba e bala ka makhetlo a mangata' me ba vouta ka lintlha tsohle. 'Me ts'ebetso ena ha e etsahale feela, empa e hlile e etsahetse e sa lefelloe, ho tlameha ho boleloa. Tefo ea ts'ebetso ena e ne e le ea ho hokahanya, kahoo ke ile ka tšehetsoa ka lichelete. Bangoli ba amohetse kananelo e nyane eo ho seng mohla e bonts'ang boiteko ba bona. Bahlahlobisisi ha baa ka ba fumana chelete, le ba amehang ha baa ka ba fumana chelete.

Motheo oa saense bakeng sa boipelaetso

Mokhatlo oa toka ea boemo ba leholimo o ka sebelisa tlaleho ee joang?

Ke nahana hore tlaleho e ka sebelisoa ka litsela tse ngata tse fapaneng. Leha ho le joalo, e lokela ho tlisoa ka matla lipuisanong tsa sechaba, 'me bo-ralipolotiki le bona ba lokela ho tsebisoa hore na ho ka khoneha le hore na ho hlokahala eng. Ho na le likhetho tse ngata tsa moralo. Ntlha e 'ngoe ea bohlokoa mona ke hore tlaleho e bontša ka ho hlaka hore haeba ho se na boitlamo bo boholo ho tsoa ho batšoantšisi bohle, lipehelo tsa boemo ba leholimo li tla fosa. Ke boemo bo teng hona joale ba lipatlisiso, ho na le tumellano ka har’a tlaleho, ‘me molaetsa ona o tlameha ho fihla sechabeng. Mokhatlo oa toka ea boemo ba leholimo o tla fumana likhang tse ngata tsa hore na bophelo bo lumellanang le boemo ba leholimo bo ka talingoa joang maemong a ho se lekane ha meputso le leruo. Hape bohlokoa ba boemo ba lefatše. Ho na le likhang tse ngata tse ka chorisang litlatsetso tsa mokhatlo oa toka ea boemo ba leholimo le ho li beha motheong o betere oa mahlale.

Senepe: Tom Poe

Hape ho na le molaetsa tlalehong e balehang tjena: "Ka ho nyatsa le ho ipelaetsa, mekhatlo ea sechaba e tlisitse leano la boemo ba leholimo ka nakoana setsing sa lipuisano tsa sechaba lefatšeng ka bophara ho tloha 2019 ho ea pele", kahoo ho hlakile hore sena ke sa bohlokoa. “Ketso e hokahaneng ea mekhatlo ea sechaba e kang e.g. B. Fridays for Future, e ileng ea fella ka hore ho buisanoe ka phetoho ea boemo ba leholimo e le bothata ba sechaba. Nts'etsopele ena e butse sebaka se secha sa ho tsamaisa ho latela leano la boemo ba leholimo. Leha ho le joalo, mekhatlo ea tikoloho e ka ntlafatsa bokhoni ba eona ha feela e tšehetsoa ke batšehetsi ba lipolotiki ba nang le tšusumetso ka hare le ka ntle ho 'muso ba lula maemong a fapaneng a ho etsa liqeto, a ka khonang ho phethahatsa liphetoho.

Hona joale mokhatlo o boetse o ikemiselitse ho fetola mekhoa ena ea ho etsa liqeto, tekanyo ea matla. Ka mohlala, haeba u re: hantle, lekhotla la boemo ba leholimo la baahi le phetse hantle, empa le boetse le hloka litsebo, le boetse le hloka matla a ho etsa liqeto. Ntho e kang eo e ka ba phetoho e kholo haholo meahong ea rona ea demokrasi.

Ee, pego e bua go le gonnye kgotsa ga e bue sepe ka lekgotla la tlelaemete ka gonne le diragetse ka nako e le nngwe, ka jalo ga go na dibuka tse di ka tsewang. Ka bohona ke tla lumellana le uena moo, empa eseng ho latela lingoliloeng, empa ho tsoa semelong sa ka.

Ernest ea ratehang, ke leboha haholo ka lipuisano!

Tlaleho e tla phatlalatsoa e le buka ea phihlello e bulehileng ke Springer Spektrum mathoasong a 2023. Ho fihlela ka nako eo, likhaolo tse fapaneng li ho Leqephe la lehae la CCCA lesotho.

Poso ena e thehiloe ke Mokhethoa oa Setjhaba. Eena 'me u romelle molaetsa oa hau!

TLHOKOMELISO HO FIHLA AONTRIA


Leave a Comment