in ,

Demokrasi ea Liquid: Leano la Liquid

Demokrasi ea Liquid

Ke mang ea sa tsebeng, ho se tšepane ho hlahang ha bo-ralipolotiki ba bonts'a tsebo ea ho se bue letho? Kapa haeba liqeto tsa lipolotiki li boetse li hlakile tšebetsong ea lithahasello tse itseng? Leha sebopeho sa rona sa demokrasi se hloka ts'ebetso, qetellong re khotsofetse ka lebaka la lisebelisoa tse fokolang tsa nako le ho haelloa ke menyetla e tobileng ea demokrasi ea ho hula mohatelli oa lipolotiki ka har'a cocoa. Empa na e tlameha ho ba ka tsela e joalo? Na leo ke lentsoe la ho qetela la demokrasi? Ho latela mohopolo oa Demokrasi ea Liquid, karabo e hlakile: che.

Ka 2011 le 2012 the Pirate Party Jeremane ka mohopolo oa "furats" mme ka nako eo e boetse e entse likarolo tse 'ne tsa paramente. Leha katleho ea likhetho tsa lipolotiki e sa atlehe ho fetoha 'mele ho tloha ka nako eo, li bonts'itse lefats'e hore demokrasi e metsi e ka sebetsa joang e le molao-motheo oa mekhatlo e kopaneng.
Ho etsa sena, ba sebelisa Tlhahlobo e bulehileng ea software ea mohloli. Ke sethala sa ho nka karolo seo batho ba bangata kamoo ho ka khonehang ba ka nkang karolo mosebetsing oa mokete le ho theheng maikutlo. Lihlooho tse 3.650 le matsapa a 6.650 hajoale ho ntse ho buuoa le ho lumellanoa ke litho (10.000) sethaleng sena. Litlhahiso tsohle tse hahang, mehopolo, kapa lipelaelo li hlahisoa pepeneneng 'me li ntlafatsoa ka mokhoa o motle. Ka tsela ena, Pirate Party Austria, ka mohlala, le litho tsa eona tse 337 hona joale, e khonne ho theha lenaneo le leholo la mokete le fetelletseng hole le ho nka karolo ha baahi le lipolotiking tsa marang-rang.

Empa Demokrasi oa Liquid hase feela software kapa tlhahlobo ea boithatelo. Behind Liquid Democracy e emela mohlala oa demokrasi le lipolotiki tsa paramente e tobileng. E batla ho kopanya melemo ea tsamaiso ea paramente le menyetla ea demokrasi e tobileng, ka hona e tla hlola mefokolo ea litsamaiso tsena tse peli. Ka ho khetheha, e mabapi le bofokoli ba litsamaiso tsa demokrasi tse thehiloeng ka kotloloho moo puo ea lipolotiki litabeng tsa molao e ka lumellanoang feela lipakeng tsa ba qalang le baemeli ba ikarabellang. Ts'ebetsong ea boemeli, e boetse e boloketsoe lihlopha tsa lipolotiki, likomiti le litho tsa paramente ho nka karolo puong ea lipolotiki. Ka lehlakoreng le leng, paramente e ikhethileng, baahi ka bobona ba etsa qeto ea hore na ba tla bua ka taba efe le hore na ba ka rata ho nka karolo puong. Puo ea lipolotiki e bonoa e le tlhoko ea mantlha ea liqeto tse nepahetseng.

Demokrasi ea Liquid
INFO: Democracy ea Liquid
Ke kamoo Demokrasi oa Liquid o sebetsang ka teng
Demokrasi ea Liquid ke mofuta o pakeng tsa moemeli le demokrasi e tobileng, moo baahi ba ka kenyang letsoho puong ea lipolotiki inthaneteng ka nako efe kapa efe mme ba nka karolo ho nts'etsopele ea mangolo a molao - haeba a khetha. Moahi ha a fane ka voutu e 'ngoe le e' ngoe ho isa ho e mehlano, empa o e boloka e "qalile", ka mantsoe a mang, ka ho etsa qeto ka ketsahalo e le 'ngoe eo a ka ratang ho ikhethela eona le eo a tla e romela ho motho (kapa ralipolotiki). abela ts'epo ea hae. Ka ts'ebetso, ho kanna ha ba joalo, ho etsa mohlala, litabeng tsa molao oa lekhetho ke mokha X o batla ho emeloa, litabeng tsa tikoloho ke mokhatlo Y le litabeng tsa leano la lelapa la Z. Mabapi le phetoho ea sekolo, empa o batla ho etsa qeto. Moifo oa likhetho o ka khutlisetsoa ka nako efe kapa efe, ho netefatsa taolo e sebetsang ea tsamaiso ea lipolotiki.
Bakeng sa baemeli, mohopolo ona o fana ka mokhoa oa ho fumana leseli la maikutlo le boemo ba motheo le ho khothaletsa merero ea bona ea tšehetso le likhetho. Bakeng sa moahi, ho na le monyetla oa ho kenya letsoho lipolotiking le ho thusa ho theha maikutlo a lipolotiki le ho etsa liqeto kapa ho a utloisisa.

Leseli la demokrasi ea Liquid

Mokha oa Jeremane oa Public Software Group e. V., moqapi oa Phepelo ea Liquid, le Interactive Demokratie eV, ea buellang tšebeliso ea mecha ea phatlalatso ea elektroniki bakeng sa lits'ebetso tsa demokrasi, o bona tsela ea nnete ea ho nka karolo e kholo ntlafatsong ea mantlha ea liqeto tsa ho nka liqeto kahare ho mekha. Axel Kistner, setho sa boto ea mokhatlo E sebetsang le demokrasi eV o hatella: "Mohopolo oa mantlha e ne e le ho sebelisa litlatsetso tsa metsi kahare ho mekha, hobane mekhatlo e hlophisitsoeng e ka hare ea mokha e fana ka litho tsa eona hanyane kapa ha e na monyetla oa ho kenya letsoho." Ha ho mohla e neng e reretsoe ho sebelisoa e le sesebelisoa sa demokrasi se tobileng.

Mohlala o hlahelletseng le o buoang haholo oa Demokrasi ea Liquid o fanoa ke setereke sa Jeremane sa Friesland. O qalile projeke ea Liquid Friesland lilemong tse peli tse fetileng, a hlahisa tlhahiso ea Liquid. Ho fihlela joale, baahi ba 76 le molaoli oa setereke 14 ba phatlalalitse merero sethaleng. Boikemisetso ba baahi ba fumanang likhetho tsa bona Liquid Friesland, leha ho le joalo, ba sebetsa ho tsamaiso ea setereke e le litlhahiso ebile ha ba tlamehe. Leha ho le joalo, leqephe la hona joale la tekanyo le khahla haholo: merero ea baahi ba 44, e neng e se e ntse e phekotsoe ka lekhotleng la setereke, liperesente tsa 23 li amohetsoe, li amohetse karolo ea 20 ka mokhoa o fetotsoeng mme liperesente tsa 23 li hannoe. Liperesente tse ling tsa 20 li ne li se li sebelisitsoe, ka liperesente tsa 14 batsamaisi ba setereke ba ne ba se na boikarabello.

Friesland, leha ho le joalo, e ke ke ea lula e le eona feela bolaoli ba lebatooa la Jeremane le itetang sefuba ho nka bohato ba ho nka karolo ha baahi ba dijithale: "Metse e meng e 'meli - Wunstorf le Seelze - le setereke se seng - Rotenburg / Wümme - se tla qala ka ho nka karolo ha baahi mme se sebelise LiquidFeedback", kahoo Kistner.

Na re tla khetha ka demokrasi ea metsi nakong e tlang?

Ho sa tsotelehe matla a susumetsang ao mohopolo oa Demokrasi oa Liquid o ka o hasanyang, ts'ebeliso ea ona e sebetsang e kanna ea lula e lekanyelitsoe ho nka karolo ha baahi, hammoho le ho nka liqeto le ho nka liqeto. Ka lehlakoreng le leng, ho ntse ho na le lipotso tse ngata tse sa rarolloang bakeng sa ts'ebetso ea leano la demokrasi. Ka lehlakoreng le leng, boholo ba batho bo bonahala bo sa ts'oenyehe ka botlalo ka mohopolo oa ho nka karolo lipolotiking kapa esita le ho vouta inthaneteng.

Litaba tse sa rarolloang li kenyelletsa ho tšoaroa ha likhetho tsa lekunutu le likotsi tse amanang le ts'ireletso le mano. Ka lehlakoreng le leng, ho ne ho tla tlameha hore ho hlahisoe "lebokose la likhetho tsa dijithale" empa le ntse le utloahala le tla netefatsa hore na batho ba etsang likhetho le ho netefatsa ho tšoaneleha ha bona, ka nako e ts'oanang ba etsa liqeto tsa bona ba sa tsejoe 'me hamorao ba etsa hore mokhoa ona o utloisisehe. Le ha ka linako tse ling sena se ka etsoa ka botsibi ka ho hlahisa karete ea moahi le lenaneo ka khoutu e bulehileng ea mohloli, ho ntse ho na le kotsi e ke keng ea latoloa ea ho senya mme ho ts'oaroa feela ho ka bolokeha feela sehlotšoana sa basebelisi ba IT. Ntle le moo, vouta ea lekunutu e boetse e hanana le ponaletso ea demokrasi ea Liquid ka boeona.Bahlahisi ba Tlatsetso ea Liquid ka lebaka lena 2012 le eona e ile ea ikarola ho ts'ebeliso ea software ea bona mokheng oa Pirate.

Bophahamo ba motlakase

Bothata bo bong ke potso ea hore na sephetho sa ho vouta ka metsi se lokela ho ba litlhahiso kapa litlhahiso feela. Maemong a pele, ba tlameha ho ba le lebaka le nepahetseng la ho nyatsa hore ba ka rata batho ba nang le bokhoni bo eketsehileng ba inthanete le tumellano ts'ebetsong ea ho etsa liqeto tsa lipolotiki, ba fositse liphetho tsa puisano ea inthaneteng e le kakaretso ea maikutlo. Maemong a morao-rao, haeba sepheo sa ho vouta se sa tlangoa, menyetla ea demokrasi e tobileng ea mohopolo ona e lahlehile.

Qoso e 'ngoe e tloaelehileng ke karolo e tlase ea ho nka karolo eo lithulusi tsa demokrasi e tobileng ea demokrasi ka kakaretso li e fihlelang. Boemong ba morero o atlehileng oa Liquid Friesland, karolo e nka karolo ea 0,4 lekholong ea baahi. Ha ho bapisoa, ho nka karolo kopanong ea ho hlakisa sekhahla sa Hypo-Alpe Adria selemong se fetileng e ne e le liperesente tse 1,7 le hore ho referendum "Education Initiative" ka 2011 e ne e le karolo ea 4,5. Leha ho le joalo, sena ha se makatse kaha ho nka karolo lipolotiking tsa inthanete hape ke sebaka se secha sa demokrasi ea bophirima. Leha ho le joalo, demokrasi ea demokrasi e mpa e sa amoheloe ke boholo ba sechaba.

"Katoloso ea kamano ea moahi le mmuso sebakeng sa dijithale ha se taba e khahlano le ho qhalana ha lipolotiki."
Daniel Roleff, rasaense oa lipolotiki

Ho latela phuputso e entsoeng ke SORA Setheo sa Patlisiso ea Sechaba le Puisano e-demokrasi le ho nka karolo ho e-na le ho ba banyenyane Austria. "Likhetho tsa dijithale li shejoa hampe ho hang: Litsebi ka bobeli le boholo ba sechaba li supa ho haella ha ponaletso le ts'ireletso ea mananeo e le liphoso tsa bohlokoa ka ho fetisisa," ho latela phuputso ea Mag Paul Pauller. Jeremane, le eona tlhahlobo ea baahi ha e tšoane. Ka 2013, Bertelsmann Foundation e ile ea botsa baahi ba 2.700 680 le ba etsang liqeto tse 43 ho masepala ba amehang ka mehala ka mefuta ea bona eo ba e ratang ea ho nka karolo. Ka lebaka leo, liperesente tse 33 tsa baahi bao ho entsoeng lipatlisiso ho bona ba hanne ho nka karolo inthaneteng, 'me ke liperesente tse 82 feela tse ileng tsa fumana ho hong ho tsona. Ha re bapisa: liperesente tse 5 li tšoaretse likhetho tsa likhetho tsa makhotla a lehae mme ke liperesente tse hlano feela tse li hanneng. Qeto ea Bertelsmann Foundation: "Le ha moloko o monyane o nyoloha hamolemo mona, mekhoa e mecha ea ho nka karolo e thehiloeng marang-rang e ntse e na le botumo bo lekanang mme ho fihlela joale ha e-so khone ho itlhomphisa e le sesebelisoa se amohelehang sa ho nka karolo ha demokrasi."
Qeto ea thuto ea SORA hape: Phetohelo ea inthanete ha e khothalletse maikutlo a lipolotiki ka boithatelo ba eona, empa e etsa hore ho be bonolo ho batho ba ratang lipolotiki ho fumana tsebo le ho nka karolo. "Tlhahlobo ena e arolelitsoe hape ke rasaense oa lipolotiki oa Jeremane, Daniel Roleff: "Katoloso ea kamano ea moahi le mmuso sebakeng sa dijithale ha se taba e khahlano le ho qhalana ha lipolotiki."

Demokrasi ea Metsi - E ea kae?

Khahlano le semelo sena sa ka morao, Peter Parycek, hlooho ea sehlopha sa projeke ea E-Demokrasi ho Danube University Krems, o bona monyetla o moholo oa Demokrasi ea Liquid ka mokhoa o mocha oa tšebelisano lipakeng tsa baahi le karolo ea sechaba. O bua ka porojeke ea hajoale ea ho nka karolo ea Digital Agenda ea motse-moholo oa federa Vienna. Baahi ba koptjoa ho thusa ho theha leano la dijithale la Vienna. "Se bohlokoa ke hore ho na le puisano e ntle pakeng tsa botsamaisi le baahi," ho bolela Parycek. "Sesebelisoa sa Demokrasi sa Liquid se fana ka menyetla e tšepisang ea ho bokella mehopolo le ho hlophisa mokhoa o bulehileng oa tlhahiso," ho bolela Parycek.

Bakeng sa ho matlafatsa ts'epo ea baahi lipolotiking, o lumela hore ho hlokahala ntho e le 'ngoe ho feta tsohle: ho pepeseha pepenene taolong ea sechaba le lipolotiking. "Khatello ea mekha ea lipolotiki ho hlaka pepeneneng e ntse e eketseha. Haufinyane ba tla bula, "ho bolela Parycek. Ebile, mekha ea lipolotiki e ke ke ea hlola e khona ho pepesa pepeneneng le demokrasi ea ka hare ka nako e telele, hobane setsi sa mekha e meholo se thehiloe se ntse se batla se batla se le matla le ho feta. Demokrasi ea Liquid e kanna ea se fetole mofuta oa rona oa demokrasi, empa e bonts'a tsela eo ho nka karolo le ho pepeseha pepeneneng ho ka sebetsang.

Photo / Video: kgetho.

E ngotsoe ke Veronika Janyrova

Leave a Comment