in , ,

FAASIGA O LE OTI 2022: Numera o fa'asalaga fa'amaumau i le tulaga maualuga i le lima tausaga


Ole numera aupito maualuga ole faasalaga ole faamasinoga ile lalolagi talu mai le 2017

I Saudi Arabia, e 81 tagata na fasiotia i le na o le tasi le aso
O faasalaga e iloa mai atunuu e 20
E ono atunuu e iai faʻasalaga oti soloia atoa po o se vaega

O faasalaga i le 2022 na ausia le maualuga maualuga i totonu o le lima tausaga, faatasi ai ma le tele o faasalaga i atunuu i Sasaʻe Tutotonu ma Aferika i Matu, na fai mai ai le Amnesty International i le aso aʻo tuʻuina atu e le faʻalapotopotoga lana lipoti faaletausaga i le faasalaga oti. I nisi o atunuu ua lauiloa ona o lo latou faʻaaogaina lautele o le faasalaga oti, e pei o Saina, Korea i Matu ma Vietnam, o le numera o faʻasalaga o loʻo tumau pea le faalilolilo, o lea o le numera moni o faʻasalaga na faia i le lalolagi atoa e sili atu le maualuga. E ui e le o iloa le numera saʻo o tagata na fasiotia i Saina, e leai se masalosalo o loʻo faʻaauau pea ona faia e le atunuʻu le tele o faʻasalaga, i luma o Iran, Saudi Arabia, Aikupito ma le US. 

E tusa ma le 883 faasalaga oti mai atunuu e 20 na iloa, o lona uiga o se siitaga faanoanoa e 53 pasene pe a faatusatusa i le tausaga talu ai. O atunuu i Sasaʻe Tutotonu ma Aferika i Matu o loʻo faʻamauina le tele o lenei faʻaopoopoga tele, lea e le aofia ai le faitau afe o faʻasalaga na faia i Saina i le tausaga talu ai. O iinei, o le numera o faʻasalaga faʻamaumau na siitia mai le 520 i le 2021 i le 825 i le 2022. 

“Ua faaalia e atunuu i Sasaʻe Tutotonu ma Aferika i Mātū le itiiti o lo latou faaaloalo i le ola o tagata. I le isi itu o le itulagi, ua matua faateleina le numera o tagata ua maliliu; i Saudi Arabia, e 81 tagata na fasiotia i le na o le tasi le aso. Ma o Iran, i le taumafai malosi e faamuta le tele o tetee iina, ua fasiotia tagata ona o le faaaogaina o latou aia tatau e tetee ai, "o le tala lea a Agnès Callamard, Failautusi Aoao Faavaomalo a Amnesty International. 



90 pasene o faasalaga oti i atunuu e tolu

O le 90 pasene o faʻasalaga faʻamaumau a le lalolagi i fafo atu o Saina na faʻatinoina e na o le tolu atunuu i le itulagi: o le numera o faʻamaumauga na faʻamauina i Iran na siitia mai le 314 i le 2021 i le 576 i le 2022; i Saudi Arabia, o le numera na faatoluina mai le 65 i le 2021 i le 196 i le 2022 - o le numera aupito maualuga o Amnesty na tusia iina i le 30 tausaga talu ai - ma i Aikupito 24 tagata na fasiotia. 

Na siitia le numera o faasalaga oti, ae tumau pea le numera o faasalaga oti na pasia

I le faaopoopo atu ia Iran ma Saudi Arabia, sa i ai foi le faateleina o le numera o faasalaga i Amerika mai le 11 i le 18. Na toe faia foi faasalaga oti i le tausaga talu ai i Afghanistan, Kuwait, Myanmar, le Setete o Palesitina ma Sigapoa. A'o fa'atupula'ia le aofa'i o fa'asalaga i le lalolagi atoa, o le aofa'i o fa'asalaga oti na pasia e tumau pea, fa'atasi ai ma sina fa'aititia mai le 2.052 i le 2021 i le 2.016 i le 2022. 

Fa'asalaga mo solitulafono tau fualaau fa'asaina

E mata'ina fo'i le fa'atuputupula'ia o fa'asalaga e feso'ota'i ma solitulafono e fa'atatau i fualaau fa'asaina, lea ua sili atu ma le fa'aluaina le aofa'i. O fa'asalaga mo solitulafono e feso'ota'i ma fualaau fa'asaina o se soliga lea o le tulafono fa'ava-o-malo o aia tatau a tagata, e tusa ai ma fa'asalaga e mafai ona faia na'o "solitulafono sili ona ogaoga", o lona uiga o solitulafono e aofia ai le fasioti tagata ma le loto i ai. O ia faasalaga na faamauina i atunuu e pei o Saina, Saudi Arabia (57), Iran (255) ma Sigapoa (11) ma e tusa ma le 37 pasene o faasalaga uma na faamauina e le Amnesty International i le lalolagi atoa.

O se susulu o le faʻamoemoe: faʻateleina atunuʻu e aunoa ma le faʻasalaga oti

Ae e oo lava i lenei tulaga mataʻutia sa i ai se pupula vaivai o le faamoemoe, ona o atunuu e ono na soloia le faasalaga oti atoa po o se vaega i le tausaga talu ai: Kazakhstan, Papua Niu Kini, Sierra Leone ma le Central African Republic ua soloia le faasalaga oti mo tagata uma. solitulafono, i Equatorial Guinea ma Zambia mo na'o solitulafono masani. I le faaiuga o le tausaga talu ai, na soloia ai le faasalaga oti i atunuu e 112 mo solitulafono uma ma isi atunuu e iva mo solitulafono masani.

Na faia e Liberia ma Ghana se tagi faaletulafono e soloia ai le faasalaga oti i le tausaga talu ai, ma na faasilasila mai e le pulega i Sri Lanka ma Maldives o le a latou le toe faia se faasalaga oti. O tulafono taufaaofi e soloia ai le faasalaga oti ua faaulufaleina i le Palemene a Meleisia. “O lea la ua tele isi atunuu ua agai e tuu le faasalaga oti i le pefu o le tala faasolopito, ua oo i le taimi e faia ai foi e isi. O atunuu e pei o Iran, Saudi Arabia, Saina, Korea i Matu ma Viatename ua manino nei i le toaitiiti ma a latou amioga sauā, "o le tala lea a Agnès Callamard. Na ia faaauau: "Faatasi ai ma se numera e leʻi tupu muamua o le 125 sui o le UN o loʻo manaʻomia le moratorium i le faʻasalaga, ua sili atu le mautinoa o le Amnesty International nai lo se isi lava taimi e mafai ma o le a tuʻuina atu lenei faʻasalaga mataʻutia i tala faasolopito. Ae ui i lea, o numera mataʻutia o le 2022 o se faʻamanatuga e le mafai ona tatou malolo i la tatou laurels. O le a faʻaauau la matou faʻasalalauga seia oʻo ina faʻaumatia le faasalaga oti i le lalolagi atoa.

Sii mai

Photo / Vitio: Amnesty.

Tusiaina e filifiliga

O le filifiliga o se faʻataʻitaʻiga, tutoʻatasi atoatoa ma faʻasalalauga faʻasalalauga lautele i luga o le gafataulimaina ma sosaiete lautele, na faavaeina i le 2014 e Helmut Melzer. Matou te faʻaalia faʻatasi ni suiga lelei i vaega uma ma lagolagoina faʻafouga anoa ma manatu agaʻi i luma - faʻamalosia-faʻatau, faʻamoemoe, lalo ifo i le lalolagi. O le fa'alapotopotoga filifiliga e fa'apitoa i tala fou ma fa'amaumauga taua le alualu i luma o lo tatou sosaiete.

Tuua se Faamatalaga