Sonja Bettel
Onderzoek heeft aangetoond dat milieubewustzijn cruciaal is voor slechts tien procent van de verandering in klimaatvriendelijk gedrag.
Deze zomer heeft iedereen geklaagd over de hitte en sommigen hebben echt geleden. Inmiddels realiseren de meeste mensen zich dat stijgende temperaturen gerelateerd zijn aan klimaatverandering. Desondanks rijden ze elke dag naar hun werk en vliegen ze het vliegtuig per vliegtuig in Holiday, Is het te wijten aan een gebrek aan kennis, gebrek aan prikkels of wettelijke voorschriften? Kan men het milieubewustzijn veranderen?
Het gebied van omgevingspsychologie heeft de afgelopen 45-jaren verschillende ideeën gehad over wat mensen nodig hebben om hun gedrag te veranderen en de samenleving te activeren voor milieuvriendelijk gedrag. Sebastian Bamberg, Psycholoog aan de Fachhochschule Bielefeld in Duitsland. Hij onderzoekt en geeft al sinds de 1990-jaren les over dit onderwerp en heeft al twee fasen in de omgevingspsychologie meegemaakt.
De eerste fase, zo analyseert hij, begint al in de 1970-jaren. Op dat moment waren de gevolgen van milieuvervuiling met het optreden van bosschade, de discussie over de zure regen, het bleken van koraal en de anti-kernenergiebeweging in het publieke bewustzijn.
Verander milieubewustzijn: inzicht in gedrag
Destijds geloofde men dat de milieucrisis het gevolg was van een gebrek aan kennis en een gebrek aan milieubewustzijn. Sebastian Bamberg: "Het idee was dat als mensen weten wat het probleem is, ze zich anders gedragen." Educatieve campagnes zijn nog steeds erg populaire interventies in Duitse ministeries, merkt de psycholoog op. Talrijk onderzoek in de 1980- en 1990-jaren heeft echter aangetoond dat milieubewustzijn cruciaal is voor 10% van gedragsverandering.
"Voor ons psychologen is dit niet echt verrassend", zegt Sebastian Bamberg, omdat gedrag in de eerste plaats wordt bepaald door de directe gevolgen die het heeft. Het probleem met klimaatschadelijk gedrag is dat u de effecten van uw eigen acties niet onmiddellijk en niet direct opmerkt. Als het donderde en naast me flitste, zodra ik naar mijn auto staarde, zou dat iets anders zijn.
Sebastian Bamberg heeft in zijn eigen onderzoek echter verklaard dat bestaand hoog milieubewustzijn een "positieve bril" kan zijn, waardoor men de wereld ziet: voor een persoon met een hoog milieubewustzijn is vijf kilometer fietsen naar zijn werk niet lang, voor iemand met al weinig milieubewustzijn.
Veranderend milieubewustzijn - kosten en baten
Maar als kennis niet genoeg is voor een gedragsverandering, wat dan? In de 1990-jaren werd geconcludeerd dat mensen betere prikkels nodig hadden om hun gedrag te veranderen. De consumptiestijl kwam centraal te staan in het discours van het milieubeleid en daarmee de vraag of milieuvriendelijke consumptie meer gebaseerd is op een individuele kosten-batenanalyse of op morele motieven. Sebastian Bamberg heeft dit samen met collega's bestudeerd om een gratis (ie geprijsd in het collegegeld) semester-ticket voor openbaar vervoer in Giessen te introduceren.
Als gevolg hiervan is het aandeel studenten dat gebruikmaakt van het openbaar vervoer gestegen van 15 naar 36 procent, terwijl het gebruik van personenauto's daalde van 46 naar 31 procent. In een enquête verklaarden de studenten dat ze waren overgestapt op het openbaar vervoer omdat dit goedkoper was. Dat zou voor de kosten-batenbeslissing spreken. In feite werkte de sociale norm ook, wat betekent dat mijn medestudenten verwachten dat ik met de bus reis in plaats van met de auto.
Factorgroepgedrag
Het is interessant, zegt psycholoog Bamberg, dat studenten vóór de introductie van het semesterticket door de AStA, de studentencommissie, werd gevraagd of het ticket moest worden ingevoerd. Er waren wekenlang heftige debatten over en uiteindelijk stemde bijna tweederde van de studenten ervoor. "Mijn indruk is dat dit debat heeft geleid tot de ondersteuning of afwijzing van het ticket dat een symbool van de identiteit van studenten wordt", concludeert de omgevingspsycholoog. Linkse, milieubewuste groepen waren vóór, conservatieve, marktliberalisten ertegen. Dit betekent dat het voor ons als sociale wezens niet alleen belangrijk is wat we profiteren van gedrag, maar ook heel erg wat anderen zeggen en doen.
De morele component
Het veranderen van een andere theorie over milieubewustzijn stelt dat omgevingsgedrag een morele keuze is. Nou, ik heb een slecht geweten als ik een auto rijd, en ik voel me goed als ik fiets, loop of het openbaar vervoer gebruik.
Wat is belangrijker, eigenbelang of moraliteit? Verschillende studies tonen aan dat beide een andere functie hebben: moraliteit motiveert om te veranderen, eigenbelang voorkomt dat. Het echte motief voor milieuvriendelijk gedrag is noch het een noch het ander, maar de persoonlijke norm, dus wat voor persoon ik wil zijn, legt Bamberg uit.
De afgelopen jaren is de omgevingspsychologie op basis van al deze onderzoeken tot de conclusie gekomen dat een mix van motieven cruciaal is voor milieuvriendelijk gedrag:
Mensen willen een hoog persoonlijk voordeel met de laagste kosten, maar we willen ook geen varken zijn.
De vorige modellen zouden echter een ander belangrijk aspect negeren: het is voor ons buitengewoon moeilijk om gewoon, gewoonte-gedrag te veranderen. Als ik elke ochtend in de auto stap en naar mijn werk ga, denk ik er niet eens aan. Als er geen probleem is, bijvoorbeeld als ik niet elke dag in de file sta of de brandstofkosten enorm stijgen, zie ik geen reden om mijn gedrag te veranderen. Dat wil zeggen, ten eerste, om mijn gedrag te veranderen, daar heb ik een reden voor nodig, ten tweede heb ik een strategie nodig om mijn gedrag te veranderen, ten derde moet ik eerste stappen zetten en ten vierde moet ik van het nieuwe gedrag een gewoonte maken.
Dialoog vóór informatie
We weten waarschijnlijk allemaal dat, als we willen stoppen met roken, afvallen of meer bewegen. Adviseurs raden meestal aan om anderen aan boord te nemen, dus tot op heden met een vriend of vriend voor sport. Informatiemateriaal, zoals over klimaatverandering of het vermijden van plastic, heeft daarom geen effect op het omgevingsgedrag, dus Bamberg. De dialoog is effectiever.
Een ander terugkerend onderwerp is wat het individu kan doen en in hoeverre structuren moeten worden gewijzigd. Milieupsychologie houdt zich daarom momenteel bezig met hoe collectieve actie een sociaal kader kan creëren voor duurzame productie- en consumptiepatronen. Dat betekent:
We moeten de structuren zelf veranderen in plaats van te wachten op politiek - maar niet alleen.
Een goed voorbeeld hiervan zijn zogenaamde transitiesteden, waarin bewoners gezamenlijk hun persoonlijke en sociale gedrag op vele niveaus veranderen en dus handelen in de lokale politiek.
Terugkeren naar milieubewustzijn en de rol van transport daarbij. Dus hoe kun je mensen motiveren om van auto naar fiets te schakelen voor de dagelijkse reis naar het werk? Alec Hager en zijn "radvokaten" laten het zien. Sinds het jaar 2011 leidt hij de campagne "Oostenrijk fietst naar het werk", waaraan momenteel 3.241-bedrijven met 6.258-teams en 18.237-mensen deelnemen. Meer dan 4,6 miljoen kilometer is dit jaar al afgelegd, waardoor 734.143 kilogram CO2 wordt bespaard.
Alec Hager kwam met het idee voor de campagne Dänemark, Duitsland en Zwitserland en aangepast voor Oostenrijk. Zo werd de Radel Lotto geïntroduceerd, waarmee je elke werkdag in mei iets kunt winnen als je onderweg bent. Wat is het succesrecept van "Radelt zum Arbeit"? Alec Hager: "Er zijn drie elementen: de loterij, dan de speelsheid, die de meeste kilometers en dagen samenbrengt, en de multiplicatoren in de bedrijven die hun collega's overtuigen om mee te doen."
Foto / Video: Shutterstock.
