Militêre útstjit - de ûnbekende kwantiteit

by Martin Auer

De militêren fan 'e wrâld stjoere grutte hoemannichten broeikasgassen út. Mar gjinien wit krekt hoefolle. Dat is problematysk om't betroubere feiten en sifers nedich binne om klimaatferoaring te bestriden. Ien ûndersyk des Observatorium foar konflikt en miljeu fynt yn gearwurking mei de universiteiten fan Lancaster en Durham yn Grut-Brittannië dat de meldferplichtingen fêstlein yn de klimaatakkoarten fan Kyoto en Parys perfoarst net genôch binne. Militêre útstjit waarden eksplisyt útsletten fan it Kyoto-protokol fan 1997 op oanstean fan 'e FS. Pas sûnt it Ferdrach fan Parys fan 2015 moatte militêre útstjit opnommen wurde yn de rapporten fan de lannen oan de VN, mar it is oan de steaten oft dy - frijwillich - apart melde. De situaasje wurdt fierder komplisearre troch it feit dat it UNFCCC (Feriene Naasjes Framework Convention on Climate Change) ferskillende rapportaazjeferplichtingen opleit oan ferskate steaten ôfhinklik fan har nivo fan ekonomyske ûntwikkeling. De 43 yn bylage I (Bylage I) lannen klassifisearre as "ûntwikkele" (ynklusyf de EU-lannen en de EU sels) binne ferplichte om har nasjonale útstjit op jierbasis te melden. Minder "ûntwikkele" (Non-Annex I) lannen hoege allinich om de fjouwer jier te melden. Dit omfettet ek in oantal lannen mei hege militêre útjeften lykas Sina, Yndia, Saûdy-Araabje en Israel.

De stúdzje ûndersocht de rapportaazje fan militêre broeikasgassen útstjit ûnder de UNFCCC foar 2021. Neffens de rjochtlinen fan 'e IPCC moat it militêr gebrûk fan brânstoffen rapportearre wurde ûnder kategory 1.A.5. Dizze kategory omfettet alle útstjit fan brânstoffen dy't net earne oars binne oantsjutte. Emissies fan stasjonêre boarnen moatte wurde rapportearre ûnder 1.A.5.a en emissies fan mobile boarnen ûnder 1.A.5.b, ûnderferdield yn loftferkear (1.A.5.bi), skipferkear (1.A) .5. b.ii) en "Oare" (1.A.5.b.iii). Broeikasgassen moatte wurde rapportearre as differinsjearre mooglik, mar aggregaasje is tastien om militêre ynformaasje te beskermjen.

Oer it algemien, neffens de stúdzje, binne de UNFCCC-rapporten meast ûnfolslein, bliuwe yn 't algemien ûndúdlik en kinne net mei elkoar fergelike wurde, om't d'r gjin unifoarme noarmen binne.

Fan 'e 41 ûndersochte Annex I-lannen (Lychtenstein en Yslân hawwe amper militêre útjeften en waarden dêrom net opnommen), wurde de rapporten fan 31 as signifikant te leech klassifisearre, de oerbleaune 10 kinne net beoardiele wurde. De tagonklikens fan de gegevens wurdt beskreaun as "earlik" yn fiif lannen: Dútslân, Noarwegen, Hongarije, Lúksemboarch en Syprus. Yn 'e oare lannen wurdt it klassifisearre as earm ("earm") of tige earm ("hiel earm") (tables).

Eastenryk melde gjin stasjonêre útstjit en 52.000 ton CO2e fan mobile útstjit. Dit wurdt klassifisearre as "heul wichtige ûnderrapportaazje". De tagonklikens fan 'e ûnderlizzende gegevens waard beoardiele as "min" om't gjin differinsjearre gegevens waarden rapportearre.

Dútslân hat 411.000 ton CO2e rapportearre yn stasjonêre útstjit en 512.000 ton CO2e yn mobile útstjit. Dit wurdt ek klassifisearre as "heul signifikante ûnderrapportaazje".

Enerzjygebrûk yn militêre objekten en brânstofferbrûk by de eksploitaasje fan fleantugen, skippen en lânauto's wurde faak sjoen as de wichtichste oarsaken fan militêre útstjit. Mar in stúdzje troch de wapene troepen fan 'e EU en it Feriene Keninkryk lit sjen dat de oankeap fan militêre apparatuer en oare leveringsketens ferantwurdlik binne foar de measte útstjit. Foar EU-lannen binne yndirekte útstjit mear as dûbele direkte útstjit skatte, foar Grut-Brittanje 2,6 kear7. Emissies ûntsteane út de winning fan grûnstoffen, de produksje fan wapens, it brûken dêrfan troch it militêr en op it lêst harren beskikking. En de militêren brûke net allinich wapens, mar in breed oanbod fan oare produkten. Boppedat is der fierstente min ûndersyk dien nei de gefolgen fan militêre konflikten. Militêre konflikten kinne sosjale en ekonomyske omstannichheden massaal transformearje, direkte miljeuskea feroarsaakje, miljeubeskermingsmaatregels fertrage of foarkomme, en lannen liede om it gebrûk fan fersmoargjende technologyen te ferlingjen. It opbouwen fan ferwoaste stêden kin miljoenen tonnen útstjit generearje, fan it fuortheljen fan it puin oant it meitsjen fan it beton foar nije gebouwen. Konflikten liede ek faak ta in rappe taname fan ûntbosking om't de befolking gjin oare enerzjyboarnen hat, dus in ferlies fan CO2-sinks.

De skriuwers fan it ûndersyk beklamje dat it net mooglik is om de klimaatdoelen fan Parys te berikken as it militêr trochgiet lykas earder. Sels de NATO hat erkend dat it har útstjit moat ferminderje. Dêrom moatte militêre útstjit wurde besprutsen op COP27 yn novimber. As earste stap moatte Annex I-lannen ferplicht wurde om har militêre útstjit te rapportearjen. De gegevens moatte transparant, tagonklik, folslein differinsjearre en ûnôfhinklik te kontrolearjen wêze. Non-Anneks I lannen mei hege militêre útjeften moatte frijwillich rapportearje harren militêre útstjit jierliks.

Broeikasgassen útstjit wurde berekkene troch de meast brûkte ynternasjonale berekkening ark, de Greenhouse Gas (GHG) Protokol, ferdield yn trije kategoryen of "omfang". Militêre rapportaazje moat ek oerienkomme: Scope 1 soe dan emissies wêze fan boarnen dy't direkt kontrolearre wurde troch it militêr, Scope 2 soe de yndirekte emissies wêze fan militêr kocht elektrisiteit, ferwaarming en koeling, Scope 3 soe alle oare yndirekte emissies omfetsje lykas troch supply chains of feroarsake troch militêre operaasjes yn it spoar fan konflikten. Om it spielfjild gelyk te meitsjen, moat it IPCC de kritearia foar it rapportearjen fan militêre útstjit bywurkje.

De stúdzje advisearret dat oerheden har klam ynsette moatte foar it ferminderjen fan militêre útstjit. Om credible te wêzen, moatte sokke ferplichtingen dúdlike doelen foar it militêr ynstelle dy't oerienkomme mei it 1,5 ° C-doel; se moatte rapportaazjemeganismen fêststelle dy't robúst, fergelykber, transparant en ûnôfhinklik ferifiearre binne; it leger moat dúdlike doelen krije foar it besparjen fan enerzjy, it ferminderjen fan ôfhinklikens fan fossile brânstoffen en oerstap nei duorsume enerzjy; de wapenyndustry moat ek reduksjedoelen foarskreaun wurde. Dit moatte echte reduksjedoelen wêze en net nettodoelen basearre op kompensaasje. De plande maatregels moatte iepenbier makke wurde en de resultaten moatte jierliks ​​rapportearre wurde. Uteinlik moat de fraach oanpakt wurde hoe't in fermindering fan militêre útjeften en militêre ynset en in algemien oar feilichheidsbelied bydrage kinne oan it ferminderjen fan útstjit. Om de fereaske klimaat- en miljeubeskermingsmaatregels folslein út te fieren, moatte ek de nedige middels beskikber steld wurde.